Η «αδελφότητα» Γκιουλέν εγκαινιάζει νέα σχολεία στη Μέση Ανατολή

H προσπάθεια της Άγκυρας να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της στην περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής έχει και μια πολιτισμική διάσταση που συχνά αγνοούμε. Τα εγκαίνια νέων σχολείων της «αδελφότητας» Φετχουλάχ Γκιουλέν σε δύο χώρες της Μέσης Ανατολής την περασμένη εβδομάδα, αποδεικνύουν περίτρανα το τουρκικό ενδιαφέρον στον ευαίσθητο τομέα της εκπαίδευσης στην περιοχή αυτή.

Η απόφαση του αμερικανού Προέδρου Μπάρακ Ομπάμα να βελτιώσει τις σχέσεις του με τον ισλαμικό κόσμο μέσω της Τουρκίας, έφερε και πάλι στο προσκήνιο την αδελφότητα του Φετχουλάχ Γκιουλέν, που διακρίνεται για τις επιτυχίες της στον τομέα της εκπαίδευσης. Η αδελφότητα διατηρεί εκατοντάδες εκπαιδευτήρια όλων των βαθμίδων στις αναπτυσσόμενες μουσουλμανικές -και όχι μόνο- χώρες της Ευρασίας και της Αφρικής. Τα τελευταία επιτεύγματα της αδελφότητας ήταν τα εγκαίνια νέων σχολείων στο Αφγανιστάν και την Αίγυπτο.

Το πρώτο εκπαιδευτήριο εγκαινιάσθηκε στη Χεράτ -την αρχαία Αλεξάνδρεια εν Αρίοις- του Αφγανιστάν. Πρόκειται για ένα αφγανοτουρκικό παρθεναγωγείο, το δεύτερο στο είδος του έπειτα από εκείνο της Καμπούλ, που θα λειτουργήσει αρχικά με 150 μαθήτριες. Το δεύτερο εκπαιδευτήριο, με την ονομασία «Σελαχαντίν Εγιουμπΐ» -ο Σαλαντίν, ο μουσουλμάνος ηγέτης και απελευθερωτής των Ιεροσολύμων- εγκαινιάσθηκε στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου, το Κάιρο. Το σχολείο έχει ανεγερθεί σε έναν χώρο δεκατριών χιλιάδων τετραγωνικών και είναι σχεδιασμένο να λειτουργήσει τμήματα στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Η διδασκαλία στα εκπαιδευτήρια Γκιουλέν γίνεται, ως συνήθως, στα αγγλικά, ενώ η τουρκική διδάσκεται ως γλώσσα επιλογής. Οι μαθητές επιλέγονται με μεγάλη προσοχή κατόπιν εξετάσεων και δέχονται μια μοντέρνα εκπαίδευση, που απορρίπτει τη στείρα μάθηση και παπαγαλία και που στοχεύει να φτιάξει ενεργούς πολίτες. Μόνο που το εκπαιδευτικό αυτό σύστημα προωθεί πρότυπα καθ' όλα σύμφωνα με εκείνα της «τουρκοϊσλαμικής σύνθεσης», από την οποία αντλεί τις ρίζες του και ο νεοοθωμανισμός. Οι απόφοιτοι των φετχουλαχικών σχολείων, συνεπώς, είναι πρόσωπα φτιαγμένα στα νεοοθωμανικά πολιτισμικά πρότυπα.

Ο πολλαπλασιασμός των σχολείων αυτών, σε χώρες όπως η Αίγυπτος και το Αφγανιστάν, είναι θέμα χρόνου, καθώς τόσο οι ντόπιοι παράγοντες επιθυμούν να αναπτύξουν πολιτισμικές σχέσεις με την Άγκυρα όσο και οι τούρκοι επιχειρηματίες το επιδιώκουν. Ο Αφγανός νομάρχης Γιουσούφ Νουριστανί, φερ' ειπείν, στην τελετή των εγκαινίων, πέρα από την ευγνωμοσύνη του στους τούρκους επιχειρηματίες, εξέφρασε την επιθυμία του να πολλαπλασιαστούν αυτού του είδους οι πρωτοβουλίες και να ιδρυθούν ακόμη περισσότερα σχολεία στη χώρα του. Ας σημειωθεί ότι οι τούρκοι επιχειρηματίες της αδελφότητας Γκιουλέν έχουν ιδρύσει ήδη άλλα επτά σχολεία στην πολύπαθη αυτή χώρα. Περίπου τα ίδια εξέφρασαν και οι αιγύπτοι θρησκευτικοί αρχηγοί και διανοούμενοι, οι οποίοι προσλαμβάνουν το τουρκικό εκπαιδευτήριο στο Κάιρο ως το πρώτο βήμα για την επικείμενη «τουρκοαιγυπτιακή σύνθεση».

Η διεθνής δραστηριότητα του θρησκευτικού χαρακτήρα μη κρατικού τουρκικού παράγοντα συμπίπτει, αφενός, με την έπαρση του ισλαμικών προδιαγραφών νεοοθωμανισμού που εκφράζεται από την ηγεσία της Άγκυρας και, αφετέρου, με τα σχέδια της αμερικανικής «αυτοκρατορίας» να προσεγγίσει και να ελέγξει τις ισλαμικές χώρες μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας. Και το ερώτημα που τίθεται έχει ως εξής: Για πόσο ακόμη θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε «ανέπαφες» τις στενές ιστορικές, πολιτισμικές και πολιτικές σχέσεις που διατηρούμε με αυτές τις χώρες, κυρίως τις γειτονικές αραβικές χώρες, όπως την Αίγυπτο, εν όψει της εξάπλωσης των φετχουλαχικών εκπαιδευτηρίων, τα οποία επιδιώκουν τη δημιουργία τουρκόφιλων ελίτ στην ευρύτερη Μέση Ανατολή;

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 24/05/2009

Για περισσότερα...

«Φυτώριο» φανατικών ηγετίσκων το 7ο Ισλαμικό Συμβούλιο Ευρασίας

Προκλητικότατος ο ψευδομουφτής της Ξάνθης Αχμέτ Μετέ

H Τουρκία διοργανώνει, αυτές τις μέρες, το 7ο Ισλαμικό Συμβούλιο Ευρασίας στην Κωνσταντινούπολη. Η εκδήλωση αυτή έρχεται σε ένα χρονικό σημείο που η Άγκυρα εντείνει τις προσπάθειες, με τις ευλογίες της Ουάσινγκτον, να ηγηθεί του ισλαμικού κόσμου και να αμβλύνει το πολιτισμικό χάσμα με τη Δύση.

Υπό την αιγίδα της Προεδρίας Θρησκευτικών Υποθέσεων (Ντιανέτ) της Τουρκίας ξεκίνησαν την περασμένη Τρίτη οι εργασίες του 7ου Ισλαμικού Συμβουλίου Ευρασίας με θέμα «Οι πηγές, η παραγωγή και η ανανέωση της θρησκευτικής γνώσης». Το Ισλαμικό Συμβούλιο Ευρασίας είναι ένας θεσμός που επινοήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1990, στο πλαίσιο της οζαλικής εμπνεύσεως νεο-οθωμανικής εξωτερικής πολιτικής της Άγκυρας. Στόχος του θεσμού δεν ήταν άλλος από την επέκταση της σφαίρας επιρροής της Τουρκίας στα μουσουλμανικά έθνη και σε τουρκογενείς ομάδες των Βαλκανίων, του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας μέσω του Ισλάμ. Αυτή η στοχοθεσία διατηρείται ως σήμερα, ενισχυμένη και από την παρουσία του ισλαμικού κόμματος ΑΚΡ στην εξουσία, όπως φαίνεται και από τη συμμετοχή 80 περίπου ισλαμικών θρησκευτικών ηγετών και διδασκάλων από 27 χώρες και 15 Αυτόνομες Δημοκρατίες της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Την εναρκτήρια ομιλία του Συμβουλίου έκανε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αφού εκθείασε επί μακρόν τα προτερήματα και τη συμβολή του Ισλάμ στην ανθρωπότητα, αναφέρθηκε κεκαλυμμένα στις «κακόβουλες παρεμβάσεις» εξωγενών παραγόντων στην Ευρασία, που στόχο είχαν «να σπείρουν τη διχόνοια στους λαούς της περιοχής». Εξάλλου, σημείωσε ότι εφόσον ο ισλαμικός κόσμος αδυνατεί να απαλλαγεί από τα δεινά του «κακού», κάποιο σοβαρό πρόβλημα πρέπει να υπάρχει στις τάξεις του Ισλάμ. Κατέληξε, λέει, το Ισλάμ να είναι σχεδόν ταυτόσημο της τρομοκρατίας και της βίας, αντί να δίνει την εικόνα μιας θρησκείας που προωθεί την «ανοχή, τη γενναιοδωρία, την ειλικρίνεια και τη μετριοφροσύνη». Ομολόγησε, λοιπόν, ότι είναι ανεξήγητη η πρόσφατη έξαρση βίας και αναφέρθηκε στο μακελειό που έλαβε χώρα στην πόλη Μαρντίν (44 θύματα βεντέτας), αλλά και στα ορατά αποτελέσματα του θρησκευτικού φανατισμού στον γεωγραφικό χώρο που εκτείνεται από το Αφγανιστάν ως το Ιράκ. Επέστησε, λοιπόν, την προσοχή του Συμβουλίου και ζήτησε να εξεταστεί το φαινόμενο προσεκτικά και ει δυνατόν να βρεθούν λύσεις.

Η έκκληση του Μαυροθαλασσίτη τούρκου πολιτικού για την ανάγκη εξυγίανσης του ισλαμικού κόσμου είναι, βέβαια, επίκαιρη και χρήζει κάποιας προσοχής. Εντούτοις, τα λόγια αυτά ηχούν κάπως ειρωνικά λίγες μέρες μετά την επέτειο της αρμενικής Γενοκτονίας και εν όψει της 90ής επετείου της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού (19η Μαΐου). Άλλωστε, ο τούρκος πρωθυπουργός έσπευσε αμέσως να αποδοκιμάσει τη Δύση και να την κατηγορήσει για ρατσιστική συμπεριφορά και «ισλαμοφοβία». Δεν δίστασε μάλιστα να παρομοιάσει τη διστακτική στάση ορισμένων δυτικών κρατών έναντι του Ισλάμ μʼ ένα είδος φανατισμού που αγγίζει τον «αντισημιτισμό»!

Οι εργασίες του Ισλαμικού Συμβουλίου, βέβαια, ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την Άγκυρα να ανανεώσει δεσμούς με τους ηγέτες τουρκογενών και μουσουλμανικών ομάδων. Μεταξύ αυτών διακρίνονται ο Σαφά Τατζουτίν, πρόεδρος της Θρησκευτικής Υπηρεσίας των μουσουλμάνων της Ρωσίας, που απηύθηνε χαιρετισμό στα τουρκικά (!), ο Χινταϊέτ Ορούτσοβ, αξιωματούχος της Θρησκευτικής Υπηρεσίας του Αζερμπαϊτζάν, που κατηγόρησε την Αρμενία για γενοκτονία των Αζέρων, ο Ναΐμ Τέρναβα, πρόεδρος της Ισλαμικής Ένωσης Κοσόβου, που μίλησε στην αραβική και εκτός του ότι ζήτησε να μεριμνήσουν οι αρχές για τη διατήρηση των οθωμανικών μνημείων στη Βαλκανική, απηύθηνε πρόσκληση στον Ερντογάν να επισκεφθεί το Κόσοβο κ.ά.

Η πιο κραυγαλέα περίπτωση, όμως, ήταν αυτή του ψευδομουφτή της Ξάνθης Αχμέτ Μετέ. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο περιθώριο των εργασιών στην εθνικιστική ημερήσια «Γιενί Μεσάζ» (14/5/2009), ο Μετέ κατηγόρησε την Ελλάδα ότι καταπατεί τα μειονοτικά δικαιώματα όχι μόνο των «Τούρκων της Δυτικής Θράκης», αλλά και των «Μακεδόνων»! Λέει συγκεκριμένα ότι παρόλο που οι ευρωπαϊκοί θεσμοί διά των εκθέσεών τους καταδικάζουν την Ελλάδα σε θέματα θρησκευτικών ελευθεριών και εκπαίδευσης, οι Ευρωπαίοι, που σε κάθε ευκαιρία στριμώχνουν την Τουρκία, δεν κάνουν καμία παρατήρηση «στο κακομαθημένο παιδί της Ευρώπης», την Ελλάδα!

Ο Μετέ κατηγορεί ακόμη το ελληνικό κράτος ότι διορίζει μουφτήδες της αρεσκείας του, αγνοώντας εκείνους που εκλέγει η μουσουλμανική μειονότητα, ωσάν και το τουρκικό κράτος ή οποιοδήποτε άλλο μουσουλμανικό κράτος στην υφήλιο εκλέγει τους μουφτήδες του! Ως γνωστόν, η εκλογή μουφτή, που στη συγκεκριμένη περίπτωση της Δυτικής Θράκης εκτελεί και χρέη δικαστή, αντιβαίνει κάθε έννοιας ισοπολιτείας και ουδετερότητας της δικαιοσύνης, καταλύοντας βασικές αρχές της Δημοκρατίας.

Το υβρεολόγιο του Μετέ συνεχίζεται με την κατηγορία ότι η Ελλάδα επιχειρεί διά της πρόσληψης των μουφτήδων και των ιμάμηδων στο ελληνικό Δημόσιο, βάσει της νομοθεσίας περί μουσουλμάνων θρησκευτικών λειτουργών, να ελέγξει τους μουσουλμάνους θρησκευτικούς λειτουργούς της Δυτικής Θράκης! Έτσι, λέει ο Μετέ, η μειονότητα κινδυνεύει να έχει στο μέλλον θρησκευτικούς λειτουργούς που ναι μεν ξέρουν να διαβάζουν το Κοράνιο, γνωρίζουν το Ισλάμ και φέρουν γένια, αλλά κάτω από το ένδυμα του λειτουργού είναι «παπάδες που δεν έχουν κάνει περιτομή» (sic)! Υποστηρίζει ακόμη ότι ενώ οι χριστιανοί κληρικοί στην Τουρκία «κάνουν ό,τι θέλουν», στη Δυτική Θράκη «είναι οι Έλληνες που μας κάνουν ό,τι θέλουν»! Στο παραλήρημα του Μετέ απαντούμε μόνο με το ότι ενώ η ελληνική κυβέρνηση έδειξε την προθυμία να αναλάβει τη μισθοδοσία των μουσουλμάνων κληρικών της Δ. Θράκης, η Τουρκία δεν συζητά καν κάτι αντίστοιχο για τους κληρικούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.

Ο ψευδομουφτής κατηγορεί επίσης την Ελλάδα ότι καταπατεί τα εκπαιδευτικά δικαιώματα της μειονότητας. Λέει ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν παρέχουν κτίρια να στεγαστούν μειονοτικά σχολεία ή ότι δεν επιτρέπεται η ανέγερση νέων και η επιδιόρθωση/επέκταση παλαιότερων. Προβάλλει δε ως προϋπόθεση της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης την ίδρυση Σχολής Ιεροκηρύκων (Ιμάμ Χατίπ) στη Δυτική Θράκη, η οποία προφανώς θα ελέγχεται από την Άγκυρα! Τέλος, λέει, επειδή οι νέοι της μειονότητας αδυνατούν να εισαχθούν στις σχολές ιεροκηρύκων της Τουρκίας, λόγω των δυσκολιών που παρατηρούνται στο σύστημα εισαγωγής, κατευθύνονται στα ελληνικά πανεπιστήμια με αποτέλεσμα να εκφυλίζονται, σε τέτοιον βαθμό ώστε κάποιοι να καταφεύγουν ακόμη και στα ναρκωτικά και το πιοτό!

Το ντελίριο του Μετέ δεν έχει όρια. Ας μας απαντήσει μόνο τι ποσοστό φοιτητών της ελληνορθόδοξης κοινότητας της Τουρκίας εισάγεται με ειδικές ποσοστώσεις στα τουρκικά πανεπιστήμια; Πόσα σχολεία έχει ανοικοδομήσει ή επιδιορθώσει για τις ανάγκες της ελληνορθόδοξης μειονότητας το τουρκικό Δημόσιο; Τι ποσοστό των κονδυλίων του τουρκικού υπουργείου Παιδείας κατευθύνεται για τις εκπαιδευτικές ανάγκες της ελληνικής μειονότητας (το ελληνικό Δημόσιο πάντως είναι αρκετά γενναιόδωρο!); Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι δυστυχώς αποκαρδιωτικές…

Τα ίδια περίπου επανέλαβε ο Μετέ και κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συμβουλίου, με τη διαφορά ότι τούτη τη φορά κατηγόρησε την Ελλάδα και για καθυστερήσεις στην επιστροφή των βακουφικών ακινήτων.

Από τη μεριά του ο ψευδομουφτής της Κομοτηνής Ιμπραΐμ Σερίφ δεν έμεινε πίσω στις προκλήσεις. Τόνισε ότι η «μουσουλμανική τουρκική μειονότητα» είναι από άποψη θρησκείας και πολιτισμού αναπόσπαστο κομμάτι της «μητέρας πατρίδος Τουρκίας» (sic)! Σημείωσε ακόμη ότι η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων (Ντιανέτ) παρέχει μεγάλη βοήθεια στην μειονότητα, προσφέροντας το απαραίτητο υλικό για τις ανάγκες της θρησκευτικής εκπαίδευσης. Τέλος, στο Συμβούλιο παρευρέθηκε και ο θρησκευτικός εκπρόσωπος του ψευδοκράτους Γιουσούφ Σούιτσμεζ, που αναφέρθηκε στις ελλείψεις που αντιμετωπίζει το καθεστώς στη θρησκευτική εκπαίδευση. Ομολόγησε πάντως ότι 48 από τα 182 τεμένη της κατεχόμενης Κύπρου ήταν εκκλησίες που μετατράπηκαν σε τζαμιά στον βωμό του εξισλαμισμού!

Εν κατακλείδι, ο θεσμός του Ισλαμικού Συμβουλίου Ευρασίας που εποπτεύεται από την Άγκυρα λειτουργεί μάλλον ως φυτώριο φανατικών θρησκευτικών ηγετίσκων παρά σαν χώρος διανόησης και νηφάλιας επίλυσης των θρησκευτικών ζητημάτων, αν κρίνουμε από τα όσα είπε τουλάχιστον ο Μετέ, στην υπηρεσία του τουρκικού Ισλάμ, που αποτελεί το προπαρασκευαστικό στάδιο για την επέκταση της τουρκικής σφαίρας επιρροής στην περιοχή μας και όχι μόνο.


Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 17/5/2009


Για περισσότερα...

Ο Αχμέτ Νταβούτογλου στο πηδάλιο της τουρκικής διπλωματίας

Ο Αλί Μπαμπατζάν και ο Αχμέτ Νταβούτογλου μετά την τελετή παράδοσης-παραλαβής καθηκόντων στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών (2 Μαΐου 2009 – Getty Images)

Την εβδομάδα που κύλησε ο καθηγητής Αχμέτ Νταβούτογλου ανέλαβε νέος υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αλλαγή αυτή στην ηγεσία της τουρκικής διπλωματίας θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στη διεθνή συμπεριφορά της Άγκυρας, κυρίως έναντι των γειτόνων της.

Χρόνια είχε να δει το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών εξωκοινοβουλευτικό υπουργό και μάλιστα ακαδημαϊκό! Την τελευταία φορά που είχε αναλάβει εξωκοινοβουλευτικός την αρχηγία της τουρκικής διπλωματίας ήταν ο πρέσβης Βαχίτ Χαλέφογλου, ο οποίος είχε διοριστεί υπουργός στην πρώτη κυβέρνηση του Τουργκούτ Οζάλ (ΑΝΑΡ) το 1983. Ήταν η περίοδος της «επανόδου στη δημοκρατία» ύστερα από πολυετές στρατιωτικό καθεστώς και οι συνθήκες επέβαλλαν μια σταθερή πορεία στις εξωτερικές σχέσεις της χώρας, φυσικά υπό τον απόλυτο έλεγχο του κεμαλικού κατεστημένου. Άλλωστε, σε παρόμοιες καταστάσεις η παράδοση ήθελε το πηδάλιο του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών να παραδίδεται σε επιφανή μέλη του διπλωματικού σώματος. Έτσι, από το πέρασμα στον πολυκομματισμό (1945) έως σήμερα προηγήθηκαν του Νταβούτογλου άλλοι οκτώ εξωκοινοβουλευτικοί στον θώκο του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. Ποιος είναι όμως αυτός ο άγνωστος στο ευρύ κοινό, αλλά πολυπράγμων και δραστήριος ακαδημαϊκός που ανέλαβε τις εξωτερικές σχέσεις της γείτονος;

Ο Α. Νταβούτογλου (1959), γόνος Τουρκομάνων, κατάγεται από την Τασκένδη, κώμη της μεσημβρινής επαρχίας του Ικονίου. Σε μικρή ηλικία, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Πόλη. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο αρρεναγωγείο της Κωνσταντινουπόλεως (IΕL) και εισήχθη στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, από το οποίο αποφοίτησε ως οικονομικός και πολιτικός επιστήμονας στις αρχές της δεκαετίας 1980. Ο διευθυντής της διδακτορικής του διατριβής στις πολιτικές επιστήμες και διεθνείς σχέσεις δεν ήταν άλλος από τον γνωστό ακαδημαϊκό καθηγητή Σερίφ Μάρντιν. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 δέχτηκε πρόταση από το Διεθνές Ισλαμικό Πανεπιστήμιο στην Κουάλα Λουμπούρ, το οποίο ιδρύθηκε από την Ισλαμική Διάσκεψη (ΟΙΔ), και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Μαλαισία. Είχε απορρίψει παρόμοια θέση σε πανεπιστήμιο της Βόρειας Αμερικής. Το 1995 επιστρέφει στη χώρα του και εργάζεται αρχικά στο Πανεπιστήμιο του Μαρμαρά (ΜU) και αργότερα στο Πανεπιστήμιο του Μπέικεντ (ΒU).

Η ενασχόλησή του με τα κοινά ανάγεται στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Τότε πρωτογνώρισε τον Αμπντουλάχ Γκιουλ, τον νυν Πρόεδρο Δημοκρατίας, και λίγο αργότερα ήρθε σε επαφή και με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η συνεργασία τους επισημοποιήθηκε με την ορκωμοσία της κυβέρνησης Γκιουλ, λίγο μετά την εκλογική νίκη του ΑΚΡ το 2002. Ο Νταβούτογλου έγινε σύμβουλος του τούρκου πρωθυπουργού σε θέματα διεθνών σχέσεων και εξωτερικής πολιτικής. Ένα χρόνο μετά, με κοινή απόφαση του Προέδρου Αχμέτ Νετζντέτ Σεζέρ και του πρωθυπουργού Α. Γκιουλ, ανακηρύχτηκε πρέσβης εκ προσωπικοτήτων. Διατήρησε τη θέση του συμβούλου και επί πρωθυπουργίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να διοριστεί, τελικά, την Πρωτομαγιά επικεφαλής του υπουργείου Εξωτερικών.

Την επταετία που πέρασε, ως σύμβουλος πρωθυπουργού, ο Νταβούτογλου υπήρξε από τους κυριότερους παράγοντες που επηρέασαν την αναμόρφωση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής και έθεσαν τις βάσεις που της επιτρέπουν να κινείται σχεδόν ως αντάξια μιας περιφερειακής δύναμης. Θεωρείται ο κυρίως υπεύθυνος για τη διπλωματική υπερδραστηριότητα που παρουσιάζει η τουρκική κυβέρνηση στα τέσσερα σημεία της υφηλίου. Μεθοδικός και εργατικός, κατάφερε σε λίγο διάστημα να αναδείξει την Άγκυρα σε επίδοξο επιδιαιτητή των συγκρούσεων της ευρύτερης Μέσης Ανατολής και να την κάνει μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Οι ιδεολογικοί προσανατολισμοί του νέου υπουργού είναι γνωστοί από τα πονήματα που έχει δημοσιεύσει. Η Τουρκία, λέει, για να μπορέσει να γίνει περιφερειακή δύναμη πρέπει να ακολουθήσει μια πολυδιάστατη πολιτική. Αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν κατορθώσει να χρησιμοποιήσει το «στρατηγικό της βάθος». Τα στοιχεία εκείνα δηλαδή που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο κατέχει ή μπορεί να εκμεταλλευτεί για να προωθήσει τα εθνικά συμφέροντά της. Η γεωγραφική της τοποθεσία ανάμεσα στη Δύση και την Ανατολή της δίνει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες χώρες. Συνεπώς, η Άγκυρα πρέπει να επωφεληθεί από την εγγύτητα με τις χώρες της Μέσης Ανατολής, οι οποίες είναι πλούσιες σε φυσικές πηγές ενέργειας, και να καλλιεργήσει με αυτές στενές πολιτικές και οικονομικές σχέσεις. Αυτή η ισόρροπη πολιτική μεταξύ Ανατολής και Δύσης θα της αποφέρει πολλαπλάσια στρατηγικά οφέλη που θα της εξασφαλίσουν την πολυπόθητη θέση στο διεθνές στερέωμα. Ωστόσο, η αύξηση της ισχύος και του διεθνούς κύρους που επιδιώκει η Άγκυρα μπορεί να εμποδιστεί ή να πληγεί από διαφορές που ενδέχεται να προκύψουν με τις γειτονικές χώρες. Επομένως, πρέπει να καμφθούν όλες οι αντιδράσεις των ανταγωνιστικών χωρών στην περιοχή, ούτως ώστε να εκλείψουν ουσιαστικά όλες οι διαμάχες που χρονίζουν γύρω από ζητήματα ζωτικής σημασίας για τα τουρκικά εθνικά συμφέροντα.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η Ελλάδα, χώρα που επιδιώκει να διατηρήσει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή, αναμένεται να δεχτεί περαιτέρω πιέσεις στο προσεχές διάστημα. Ήδη ο νέος υπουργός έκανε γνωστές τις προθέσεις του ανακοινώνοντας ότι το πρώτο ταξίδι στο «εξωτερικό» θα το πραγματοποιήσει στα κατεχόμενα! Μένει να δούμε πώς σκοπεύει να αντιμετωπίσει έναν τέτοιου ασυνήθιστου μεγέθους υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, όπως ο Νταβούτογλου, η επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 10/5/2009

Για περισσότερα...

Στρατός και υπόθεση «Εργκένεκον»

(Σκίτσο του Turhan Selçuk - Τζουμχουριέτ 19.01.2009)

Οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις στο στόχαστρο της Δικαιοσύνης

Οι πρόσφατες εξελίξεις στην υπόθεση «Εργκένεκον» έφεραν στο φως της δημοσιότητας νέες αποκαλύψεις για τη δραστηριότητα του παρακράτους στη γείτονα χώρα. Η ηγεσία των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ), ακολουθώντας επικοινωνιακή πολιτική, επιδιώκει να διαχωρίσει τη θέση της από τα κακώς κείμενα που διαδραματίστηκαν στους κόλπους της και πιθανότατα σχετίζονται με την παράνομη οργάνωση.

Τον τελευταίο καιρό, οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται συνεχώς στην επικαιρότητα, εξαιτίας των νέων στοιχείων που προκύπτουν από τις συνεχιζόμενες έρευνες για την εξιχνίαση των εγκλημάτων και τον εντοπισμό των δραστών της υπόθεσης «Εργκένεκον». Την τελευταία περίοδο έλαβε χώρα ακόμη ένα κύμα συλλήψεων Κεμαλιστών, επωνύμων και ανωνύμων. Εντοπίστηκαν επίσης σε έρευνες υπολείμματα αποτεφρωμένων εγγράφων που οι φήμες θέλουν να αφορούν τα εγκλήματα που διέπραξε το παρακράτος στη νοτιοανατολική Τουρκία την περίοδο της πρωθυπουργίας της Τανσού Τσιλέρ. Το αποκορύφωμα, όμως, ήταν η ανακάλυψη σημαντικού αριθμού όπλων που ήταν θαμμένα σε απαγορευμένη στρατιωτική ζώνη που ανήκε σε ευαγές ίδρυμα, το περίφημο Ίδρυμα Εκπαίδευσης και Πολιτισμού Κωνσταντινουπόλεως (ISTEK Vakfi), που φέρεται να ανήκει στον τέως δήμαρχο της Πόλης, Μπεντρετίν Νταλάν. Οι αρχές εξετάζουν το ενδεχόμενο ο οπλισμός αυτός να ανήκει όντως στις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα των εξελίξεων και σε διάστημα μόλις ενός δεκαπενθημέρου, ο αρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, στρατηγός Ιλκέρ Μπασμπούγ προσέφυγε στη χρήση επικοινωνιακών μεθόδων για να πάρει θέση στα φλέγοντα πολιτικά ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια και τη σταθερότητα της χώρας, αλλά κυρίως για να υπεραμυνθεί τις θέσεις των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Στην προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου, που πραγματοποιήθηκε στο Γενικό Επιτελείο, διάρκειας δυόμισι ωρών, ο τούρκος επιτελάρχης εξέφρασε την ανησυχία του για την εμπλοκή των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων στα σενάρια περί θαμμένων «οπλοστασιων» του παρακράτους από τα τουρκικά ΜΜΕ. Ο Μπασμπούγ θεώρησε προσβολή τα συμπεράσματα που έσπευσαν να βγάλουν ορισμένα κέντρα πριν ακόμη εξακριβωθεί η προέλευση των όπλων και αρνήθηκε ότι αυτά ανήκουν στις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις. Ωστόσο, ο στρατηγός ομολόγησε ότι τέτοιου είδους κρυψώνες όπλων και πολεμοφοδίων διέθεταν τουλάχιστον έως το 1998! Επίσης παραδέχτηκε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση ο εσωτερικός έλεγχος!

Ο στρατηγός εξέφρασε ακόμη την ανησυχία του για τη δεύτερη έκδοση του κατηγορητηρίου, που προβλέπει την κατάθεση μυστικών μαρτύρων στο πλαίσιο της ανακριτικής διαδικασίας. Σχετικά δε με την κατάθεση του Χ. Οζκιόκ, ο Μπασμπούγ δήλωσε ότι ο στρατηγός ζήτησε την παροχή υπηρεσιών από τη νομική υπηρεσία των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων η οποία και του παρήχθη εννόμως. Δεν λησμόνησε να συμπληρώσει, βέβαια, ότι οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι πιστές στις δημοκρατικές αρχές και διαδικασίες και δεν «στεγάζουν» άτομα που επιδίδονται σε αντιδημοκρατικές δραστηριότητες. Το σημείο αυτό ίσως περιείχε και το σημαντικότερο μήνυμα του στρατηγού. Πρόκειται στην ουσία για μια προσπάθεια αποποίησης κάθε ευθύνης του στρατού, ο οποίος μετράει τόσα πραξικοπήματα και «επεμβάσεις», για τα πλήγματα που έχει δεχτεί η Δημοκρατία στην Τουρκία πρόσφατα. Με άλλα λόγια ο Μπασμπούγ προσπάθησε να διασκεδάσει κάθε είδους υπόνοιας για συμμετοχή του στρατεύματος είτε σε παρακρατικές οργανώσεις είτε σε στρατιωτικά κινήματα που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο παρεμβαίνουν στην ήδη δύσβατη πορεία της χώρας προς τη Δημοκρατία!

Η υφιστάμενη κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει εάν δεν αλλάξει πλήρως φιλοσοφία τόσο η ηγεσία του τουρκικού στρατεύματος όσο και των πολιτικών δυνάμεων. Διαφορετικά κάθε προσπάθεια εκδημοκρατισμού του συστήματος θα λαμβάνει διαστάσεις πολιτικών αντιποίνων τύπου «Εργκένεκον» και η ουσία θα χάνεται στα «χαρακώματα».

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 3/5/2009


Για περισσότερα...