3/3/11

Ευρωπαϊκό σχέδιο υπαγωγής της Τουρκίας σε Διαδικασία διαλόγου για την άρση της θεώρησης εισόδου



Αρνητική στάση τήρησαν οι Βρυξέλλες στις πιέσεις της Άγκυρας να εγκαινιάσουν τη διαδικασία σταδιακής άρσης της θεώρησης εισόδου για τους τούρκους πολίτες. Η ευρωπαϊκή άρνηση προκάλεσε την οργή της ισλαμικής κυβέρνησης ΑΚΡ, η οποία δεν δίστασε να προσφύγει στις γνωστές της τακτικές εκφοβισμού.

Η απόφαση του ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης που έλαβε χώρα πριν από λίγες μέρες, άφησε ανικανοποίητα τα τουρκικά αιτήματα για ελεύθερη είσοδο των τούρκων πολιτών στον ενιαίο χώρο του Σένγκεν. Σημαντικό ρόλο στην απόφαση αυτή φαίνεται να έχει παίξει και η στάση που τήρησαν οι χώρες της Νότιας Ευρώπης, οι οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες με τον άμεσο κίνδυνο του κατακλυσμού από κύματα μεταναστών από τις εξεγερμένες περιοχές του αραβικού κόσμου. Η υποδοχή νέων μεταναστών, επιπλέων εκείνων που έχει ήδη δεχτεί ο ευρωπαϊκός νότος, σε συνδυασμό με τη φθίνουσα οικονομία του, αποτελεί ένα καταστροφικό συνδυασμό για τις ηγεσίες της περιοχής, τον οποίο επιθυμούν να αποφύγουν.

Η απόφαση των Βρυξελλών να μην προχωρήσει με τη σταδιακή άρση της θεώρησης εισόδου για τους τούρκους πολίτες, προκάλεσε αναστάτωση στην Άγκυρα για πολλούς λόγους. Καταρχάς, πριν από λίγο διάστημα η Άγκυρα ολοκλήρωσε μια πολύ σημαντική συμφωνία με την ΕΕ. Βάσει της Συμφωνίας Επανεισδοχής, η Τουρκία δεσμεύεται στο εξής να δέχεται τους μετανάστες που εισήλθαν παράνομα στην ΕΕ μέσω τουρκικού εδάφους. Η Άγκυρα θα είναι υποχρεωμένη, δηλαδή, να δεχτεί σύντομα αρκετές χιλιάδες από τους μετανάστες εκείνους που «διοχέτευσε» παράνομα στην ΕΕ. Με άλλα λόγια έχει συνειδητοποιήσει ότι θα κληθεί να αντιμετωπίσει ένα αβάστακτο οικονομικό βάρος, το οποίο είχε μετακυλήσει συστηματικά στους πολίτες των ευρωπαϊκών χωρών. Κατά δεύτερο λόγο, η Άγκυρα αντιλαμβάνεται ότι η ισχύς της δεν επαρκεί για να αποσπάσει ειδικά προνόμια από τους ευρωπαίους. Η ΕΕ, δηλαδή, δεδομένης της αρνητικής οικονομικο-κοινωνικής συγκυρίας, δεν πρόκειται να κάνει υποχωρήσεις σε πολιτικό επίπεδο εφόσον η Άγκυρα δεν υλοποιήσει πρώτα τις δεσμεύσεις και υποσχέσεις της. Κατά τρίτον, η ισλαμική ηγεσία κατανοεί ότι το κλίμα στους κόλπους της ΕΕ δεν είναι ιδιαίτερα θετικό για νέες διευρύνσεις, οι οποίες μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο το όλο εγχείρημα, και νιώθει αμηχανία.

Άμεσο αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής άρνησης ήταν να προσφύγει η Τουρκία στις προσφιλές της τακτικές. Η πρώτη αντίδραση του αρχηγού της τουρκικής διπλωματίας ήταν να δηλώσει ότι η Άγκυρα δεν είναι διατεθειμένη να δεχτεί την απόφαση της ΕΕ, καθώς αυτή δεν ικανοποιεί τις προσδοκίες της. Εξάλλου, ο διάλογος για την άρση της θεώρησης που προτείνουν οι ευρωπαίοι, σημείωσε ο Νταβούτογλου, δεν είναι τίποτα άλλο από μία επιπλέον διαδικασία στην οποία επιχειρείται να υπαχθεί η Τουρκία. Έτσι, ο Νταβούτογλου κατηγόρησε την ΕΕ ότι ακολουθεί πολιτικές δύο μέτρων και δύο σταθμών και δήλωσε ότι η Άγκυρα δεν θα θέσει σε εφαρμογή τη Συμφωνία Επανεισδοχής. Ο ισλαμιστής υπουργός εξωτερικών, προσέφυγε δηλαδή σε εκφοβισμούς, απειλώντας τους ευρωπαίους ότι δεν επρόκειτο να συμμορφωθεί με τους όρους της Συμφωνίας για την οποία είχε δώσει τη συγκατάθεσή του λίγες μέρες μόνο πριν.

Η προϋπόθεση που έθεσε ο Νταβούτογλου, ήταν οι Βρυξέλλες να ορίσουν ημερομηνία σταδιακής άρσης της θεώρησης εισόδου για τους τούρκους πολίτες. Το εν λόγω επιχείρημα θυμίζει, βέβαια, στους προσεκτικούς παρατηρητές τις πιέσεις που είχε ασκήσει η κυβέρνηση Ερντογάν στα 2004 για τον καθορισμό ημερομηνίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ. Όλοι γνωρίζουμε τη στάση που είχε τηρήσει η ισλαμική κυβέρνηση ΑΚΡ, σε παρόμοιες περιπτώσεις, και συγκεκριμένα στο θέμα της «υλοποίησης» των ευρωπαϊκών της υποχρεώσεων με αποκορύφωμα τη μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος και τη συμμόρφωση με τις επιταγές του διεθνούς δικαίου στο Κυπριακό, το Αιγαίο κ.λπ.

Το θέμα της επανεισδοχής των παράνομων μεταναστών στην Τουρκία δεν είναι νέα υπόθεση. Τόσο η χώρα μας όσο και οι εταίροι μας θα έχουν σημαντικά οφέλη από την εφαρμογή της Συμφωνίας. Ωστόσο, η Άγκυρα επιχειρεί να συνδέσει επιμελώς τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τους κανόνες του διεθνούς δικαίου με το θέμα της άρσης της θεώρησης εισόδου στους τούρκους πολίτες από την ΕΕ. Κάτι τέτοιο στην πράξη θα σήμαινε σχεδόν αναίρεση των ωφελημάτων που θα προέκυπταν από την εφαρμογή της Συμφωνίας Επανεισδοχής, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος να αποκτήσει δυναμική η δυσαρέσκεια των καταπιεσμένων πολιτών της Τουρκίας, γεγονός που θα προκαλούσε νέα «κύματα» μεταναστών, στη διεύθυνση των οποίων διαθέτει σημαντική πείρα η Άγκυρα.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος


Για περισσότερα...