24/12/11

Γαλλο-τουρκική κρίση στον ορίζοντα



Τούρκοι υπερεθνικιστές διαδηλώνουν μπροστά από το Γαλλικό Προξενείο στην Κωνσταντινούπολη. Πανό: «Η γενοκτονία του 1915 είναι απάτη», «Γαλλία = Αίμα+Δάκρια»

Ανεβαίνουν οι τόνοι μεταξύ Άγκυρας και Παρισιού εξαιτίας νομοσχεδίου που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση και αφορά τη γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς. Η Τουρκική κυβέρνηση επιδίδεται σε κάθε δυνατή προσπάθεια για να καταψηφιστεί το εν λόγω νομοσχέδιο.

Στα πρόθυρα κρίσης βρίσκονται οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας μετά την κατάθεση νομοσχεδίου στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, το οποίο απαγορεύει στη γαλλική επικράτεια την άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους στην Ανατολική Μικρά Ασία το 1915. Το νομοσχέδιο, που εντάχθηκε τελικά στην ημερήσια διάταξη, θα ψηφιστεί στην Εθνοσυνέλευση το πρωί της 22ας Δεκεμβρίου. Σε περίπτωση που αυτό ψηφιστεί θα ανοίξει ο δρόμος της επικύρωσής του από τη Γαλλική Γερουσία δύο μήνες μετά, την 22α Φεβρουαρίου, για να αποκτήσει ισχύ νόμου.

Το εν λόγω νομοσχέδιο προβλέπει χρηματικό πρόστιμο 45 χιλ. Ευρώ και φυλάκιση ενός έτους σε όσους αρνιούνται τις γενοκτονίες που αναγνωρίζει η Γαλλική νομοθεσία. Υπενθυμίζεται ότι, στα τέλη Ιανουαρίου του 2001, το Γαλλικό κοινοβούλιο είχε ψηφίσει νόμο με τον οποίο η Γαλλία αναγνώρισε τη γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς. Ενοχλημένη η ισλαμική κυβέρνηση ΑΚΡ από τη διατύπωση του νομοσχεδίου, θεώρησε ότι με το εν λόγω νομοσχέδιο η Γαλλική κυβέρνηση επιχειρεί να στοχοποιήσει κυρίως την Τουρκία.

Η τουρκική αντίδραση εκφράστηκε με ποικίλους τρόπους. Καταρχάς ειπώθηκε από επίσημα χείλη ότι, το νομοσχέδιο εντάχθηκε στην ημερήσια διάταξη κατόπιν έντονου παρασκηνίου στο οποίο πρωτοστάτησε ο Γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί. Υποστηρίχτηκε μάλιστα ότι έφερε το εν λόγω νομοσχέδιο στην Εθνοσυνέλευση για ψηφοθηρικούς λόγους ενόψει των εκλογών που πλησιάζουν. Η Τουρκική διπλωματία επιχείρησε να ασκήσει πιέσεις στο Γάλλο Πρόεδρο με στόχο την απόσυρση του νομοσχεδίου. Ο ισλαμιστής Πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιούλ μάλιστα διέρρευσε στον Τύπο ότι επιχείρησε να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Γάλλο ομόλογό του προτού εκδώσει ανακοίνωση με την οποία καλούσε τον γαλλικό πολιτικό κόσμο να απέχει από μικροπολιτικά παιχνίδια.

Επιπλέον, η ισλαμική κυβέρνηση ενθάρρυνε μια διπλωματική «απόβαση» στο Παρίσι μια πλειάδα πολιτικών προσώπων και εκπροσώπων οικονομικο-κοινωνικών οργανώσεων της Τουρκίας για να ασκήσουν πιέσεις τόσο στις γαλλικές ομάδες συμφερόντων όσο και στη γαλλική κυβέρνηση. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, Βολκάν Μποζκίρ, παραδείγματος χάρη, προειδοποίησε το Παρίσι για τις κινήσεις του, σημειώνοντας ότι δεν πρόκειται να απέχει η Άγκυρα από οικονομικού χαρακτήρα αντίποινα, όπως έκανε το 2001. Διπλωματικοί κύκλοι ανέφεραν ακόμη ότι η ψήφιση του νομοσχεδίου στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση θα μπορούσε να προκαλέσει μία αντίδραση τύπου «Μαβί Μαρμαρά», η οποία οδήγησε σε υποβάθμιση των διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ πριν από λίγο καίρό, στις σχέσεις Τουρκίας-Γαλλίας. («Ζαμάν», 20/12/2011).

Εκπρόσωποι τουρκικών ομάδων συμφερόντων που μετέβησαν στο Παρίσι, όπως ο Πρόεδρος της Ένωσης Επιμελητηρίων και Χρηματιστηρίων Τουρκίας Ριφάτ Χισαρτζικλίογλου, δήλωσε ότι οι Τούρκοι της Ευρώπης και κυρίως της Γαλλίας πρέπει να αποκτήσουν κατάλληλη οργανωτική δομή για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των καιρών. Εξάλλου, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου των Τούρκων Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών, Ουμίτ Μποϊνέρ, δήλωσε ότι με την κίνηση αυτή η Γαλλία έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές αξίες και αρχές της Ευρώπης, την ελευθερία σκέψης και έκφρασης. Έτσι τάχθηκε πλήρως με τις θέσεις του πολιτικού κόσμου της Τουρκίας, ο οποίος υποστηρίζει ότι το εν λόγω νομοσχέδιο επιχειρεί να περιορίσει την ελευθερία έκφρασης των Τούρκων και ότι αποθαρρύνει την αντικειμενική και επιστημονική έρευνα!

Η στάση της ισλαμικής κυβέρνησης ΑΚΡ στο θέμα της γενοκτονίας των Αρμενίων έρχεται να επιβεβαιώσει για ακόμη μια φορά την ταύτισή της τόσο με το οθωμανικό όσο και με το πιο πρόσφατο κεμαλικό παρελθόν της Τουρκίας. Οι προσπάθειες άσκησης πίεσης στο γαλλικό πολιτικό κόσμο για την καταψήφιση του εν λόγω νομοσχεδίου, προδίδει ουσιαστικά την επιθυμία προάσπισης ενός πολιτικού και ιστορικού ασύλου, καθώς και την αδυναμία υιοθέτησης και εφαρμογής των ευρωπαϊκών και πανανθρώπινων αξιών στη γείτονα. Πως είναι δυνατό τόσο σημαντικά θέματα, όπως οι γενοκτονίες των λαών της Μικράς Ασίας, να αφήνονται αποκλειστικά στην κρίση «επιστημόνων», όπως τους εννοεί το κεμαλο-ισλαμικό κατεστημένο της Τουρκίας, όταν με τόση άνεση παρεμβαίνει η Άγκυρα σε ξένες κυβερνήσεις και τις απειλεί με οικονομικές και άλλες κυρώσεις;

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος


Για περισσότερα...

19/12/11

Η ασθένεια του Ερντογάν και τα σενάρια διαδοχής του


«Η Προεδρία. Το Προεδρικό Σύστημα» (Σκίτσο του Χασλέτ Σογιόζ, «Μιλιέτ», 17/12/2011)

Οι φήμες περί της επικείμενης αποχώρησης του Ερντογάν από την εξουσία δίνουν και παίρνουν στην Τουρκία μετά την αποκάλυψη της ασθένειάς του. Τα σενάρια διαδοχής του ηγέτη του ΑΚΡ προκαλούν τριγμούς στους κόλπους της ισλαμικής κυβέρνησης.

Πριν από λίγο διάστημα αποκαλύφτηκε ότι ο ισλαμιστής πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, νοσηλεύτηκε στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Παντειχίου στην Κωνσταντινούπολη. Υπεβλήθη συγκεκριμένα σε χειρουργική επέμβαση στο πεπτικό του σύστημα. Οι πληροφορίες που κυκλοφόρησαν στον τουρκικό Τύπο, κάνουν λόγο για πολύποδες στο παχύ έντερο, οι οποίοι αφαιρέθηκαν με τη μέθοδο της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Μολονότι είναι στο στάδιο της ανάρρωσης, ο ισλαμιστής πρωθυπουργός επανήλθε στα καθήκοντά του και πριν από λίγες μέρες έκανε την πρώτη του δημόσια εμφάνιση στην τουρκική Εθνοσυνέλευση. Σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικά με την υγεία του, απάντησε ότι «είναι καλά και ότι σύντομα θα είναι πολύ καλύτερα» («Μιλιέτ», 16/12/2011).

Η είδηση της περιπέτειας του Ερντογάν προκάλεσε μια έντονη συζήτηση περί της διαδοχής του στην ηγεσία του κόμματος. Καταρχάς, θα πρέπει να ειπωθεί ότι ο ίδιος ο Έρντογαν έχει θέσει αυστηρούς περιορισμούς στο κόμμα του για την επανεκλογή των βουλευτών στην Εθνοσυνέλευση. Ένας βουλευτής του ΑΚΡ, σύμφωνα με τους εσωτερικούς κανονισμούς του κόμματος, μπορεί να υπηρετήσει στην εθνοσυνέλευση το πολύ για τρεις θητείες. Το όριο αυτό που είχε θέσει ο Ερντογάν για να μη δημιουργηθούν στεγανά στην εξουσία, θα αντιμετωπίσει λίαν προσεχώς και ο ίδιος, καθώς διανύει την τρίτη θητεία του στην Εθνοσυνέλευση ως βουλευτής του ΑΚΡ (2003, 2007 και 2011).

Ανεξάρτητα, λοιπόν, από την κατάσταση της υγείας του, ο Ερντογάν θα κληθεί να εγκαταλείψει την πρωθυπουργία στις επόμενες εκλογές. Το ζήτημα που τίθεται, όμως, είναι εάν και κατά πόσο ο Ερντογάν θα συμφωνήσει να εγκαταλείψει την εξουσία. Το ενδεχόμενο απόσυρσής του ισλαμιστή πρωθυπουργού από τον πολιτικό στίβο, φαίνεται αδύνατο προς το παρόν. Ο ίδιος δεν θα επιχειρούσε, βεβαίως, να παραβιάσει τους περιορισμούς εκλογής από το ψηφοδέλτιο του ΑΚΡ, που έχει θέσει ο ίδιος, καθώς αυτό μάλλον αντίκειται στην εικόνα του ακέραιου μουσουλμάνου πολιτικού που καλλιεργεί τόσα χρόνια. Ωστόσο, δεν μπορεί να αποκλείσει κανείς το ενδεχόμενο μετάβασης του Ερντογάν στην Προεδρία το 2014, όταν λήγει η θητεία του νυν Προέδρου Αμντουλάχ Γκιούλ. Έγκυροι πολιτικοί αναλυτές συζητούν, ωστόσο, εάν και κατά πόσο ο ισλαμιστής ηγέτης θα δεχόταν να μεταβεί στην Προεδρία προτού καθιερωθεί Προεδρικό ή ήμι-προεδρικό σύστημα, πράγμα που θα αύξανε τόσο τις εξουσίες όσο και το κύρος του Προέδρου. Ένα τέτοιο σενάριο απαιτεί τροποποίηση του υφιστάμενου συντάγματος για την πραγματοποίηση του οποίου το ΑΚΡ δε διαθέτει τον απαραίτητο αριθμό εδρών στην Εθνοσυνέλευση. Θα χρειαστεί δηλαδή ο Ερντογάν να συνεργαστεί με μικρότερο κόμμα της Εθνοσυνέλευσης, κάνοντας προφανώς παραχωρήσεις. Επειδή, δεν τίθεται λόγος συνεργασίας με την αξιωματική αντιπολίτευση (ΡΛΚ), όπως φαντάζει μάλλον αδύνατη επί του παρόντος και μια συνεργασία με το Κουρδικό κόμμα, σε αυτή την περίπτωση ο Ερντογάν θα αναγκαστεί να προσανατολιστεί προς το ακροδεξιό κόμμα (ΚΕΔ) με ότι αυτό συνεπάγεται…

Στην περίπτωση μετάβασης του Ερντογάν στην Προεδρία το 2014, θα τεθεί ζήτημα προεδρίας του κόμματος. Τότε, ο Ερντογάν θα βρεθεί στο δίλημμα να ορίσει το διάδοχό του με στόχο να διατηρήσει το κόμμα υπό τον έλεγχό του, όπως και με άλλους πρωθυπουργούς στο παρελθόν, που μετέβησαν στην Προεδρία (Τ.Οζάλ και Σ. Ντεμιρέλ). Το ερώτημα που τίθεται, λοιπόν, είναι ποιός θα είναι ο εκλεκτός του Ερντογάν; Επικρατέστερος φαίνεται να είναι ο Αμπντουλάχ Γκιούλ, με τον οποίο συνεργάστηκε στενά για αρκετά χρόνια. Θα δεχόταν, όμως, ο Γκιούλ να αναλάβει την αρχηγία του κόμματος και την πρωθυπουργία μετά τη λήξη της θητείας του ως Πρόεδρος; Ας σημειωθεί ακόμη ότι με αφορμή την ασθένεια του Ερντογάν, κυκλοφόρησαν σενάρια διαδοχής του Ερντογάν στους κόλπους του ΑΚΡ. Ένας από τους επίδοξους δελφίνους φέρεται να είναι ο Μπουλέντ Αρίντς, ο οποίος άσκησε κριτική σε ορισμένα νομοσχέδια που προώθησε ο πρωθυπουργός πρόσφατα. Ωστόσο, ο Αρίντς διανύει επίσης την τρίτη θητεία του στην Εθνοσυνέλευση, γεγονός που θα δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα στους κόλπους του ΑΚΡ. Ένα άλλο όνομα που συζητιέται πολύ, είναι εκείνο του νυν υπουργού Εξωτερικών, Α. Νταβούτογλου, ο οποίος διανύει μόλις την πρώτη θητεία του στην Εθνοσυνέλευση και θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον Γκιούλ σε περίπτωση που αυτός αρνηθεί την ηγεσία του κόμματος.

Σε κάθε περίπτωση, ο διάδοχος του ισλαμιστή πρωθυπουργού θα έχει να αντιμετωπίσει την πρόκληση να επιβληθεί όχι, ίσως, τόσο στο κόμμα όσο στους ψηφοφόρους του ΑΚΡ. Σύμφωνα με έρευνα που διέρρευσε στον τουρκικό Τύπο πρόσφατα, το ποσοστό εκείνων που δε θα ψήφιζαν το ΑΚΡ με ηγέτη άλλον από τον Ερντογάν, ανέρχεται στο 46%, ενώ μόλις το 36% δήλωσε ότι θα συνέχιζε να ψηφίζει το κόμμα. Οι αλλαγές στην ηγεσία του ΑΚΡ φαντάζουν μακρινά σενάρια, ωστόσο, όπως αποδεικνύεται από τις πρόσφατες εξελίξεις, άρχισε να τίθεται ήδη θέμα διαδοχής στην ηγεσία του ισλαμικού κόμματος ΑΚΡ.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος


Για περισσότερα...

5/12/11

Επιστολή 11 υπουργών για την ευρωπαϊκή προοπτική της Άγκυρας και η «ανταπόκρισή» της


Έκπληξη προκάλεσε η επιστολή Ευρωπαίων υπουργών, με την οποία παρέχεται γενναιόδωρη υποστήριξη στην ευρωπαϊκή προοπτική της Άγκυρας. Το περιεχόμενο του δημοσιεύματος συνηγορεί στην αδυναμία των Ευρωπαίων να κατανοήσουν εις βάθος τους προσανατολισμούς της ισλαμικής κυβέρνησης ΑΚΡ.

Εν μέσω της σοβούσας πολιτικο-οικονομικής κρίσης, 11 υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δημοσίευσαν κοινή επιστολή με την οποία υπογραμμίζουν την ανάγκη χάραξης κοινής στρατηγικής για την υπέρβαση των εμποδίων που παρουσιάζονται στις ενταξιακές διαδικασίες της Τουρκίας.

Η επιστολή που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της ηλεκτρονικής εφημερίδας «EU Obsever», την 1η Δεκεμβρίου, εφιστά την προσοχή των Ευρωπαίων στις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία, με την οποία έχουν αναπτυχθεί στενές πολιτικο-οικονομικού χαρακτήρα σχέσεις την τελευταία κυρίως δεκαετία. Την εν λόγω επιστολή συνυπογράφουν οι κκ. Audronis Ažubalis (Λιθουανία), Carl Bildt (Σουηδία), Edgars Rinkēvičs (Λετονία), Erkki Tuomioja (Φινλανδία), Guido Westerwelle (Γερμανία), Giulio Terzi (Ιταλία), János Martonyi (Ουγγαρία), Karel Schwarzenberg (Τσεχία), Samuel Žbogar (Σλοβενία), Urmas Paet (Εσθονία) και William Hague (Ηνωμένο Βασίλειο).

Οι συντάκτες της επιστολής τονίζουν συγκεκριμένα τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας ως εν δυνάμει εταίρας τόσο στον οικονομικό τομέα όσο και στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Θεωρούν ότι η Τουρκία έχει εξελιχθεί σε μια περιφερειακή δύναμη, η οποία ασκεί την επιρροή της σε μια περιοχή που εκτείνεται από τα Δυτικά Βαλκάνια έως τη Νότια Ασία και από το Κέρας της Αφρικής έως την Κεντρική Ασία, αποδίδοντας τα εύσημα στον αρχηγό της τουρκικής διπλωματίας, τον Α. Νταβούτογλου. Εξαίρουν ακόμη τις «προσπάθειες» που έχει κάνει η Άγκυρα στον τομέα της δημοκρατικής διακυβέρνησης υπενθυμίζοντας, ωστόσο, ότι έχει ακόμη αρκετή απόσταση να διανύσει έως ότου εναρμονιστεί πλήρως με τα κοινοτικά κεκτημένα. Επικροτούν επίσης την πρωτοβουλία που πήρε ο Επίτροπος Φούλε, συντάσσοντας την «Ανανεωμένη Ατζέντα» για τις Ευρω-τουρκικές σχέσεις, η οποία προβλέπει στενότερη οικονομική συνεργασία, εμβάθυνση του πολιτικού διαλόγου, ενίσχυση των μέτρων κατά της λαθρομετανάστευσης και άρση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι ταξιδιώτες μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Μοναδικός δυσάρεστος τόνος στην επιστολή η έκκληση που απηύθυναν προς την Άγκυρα για αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και την υποχρέωση εξεύρεσης μιας λύσης στο κυπριακό πρόβλημα.

Η επιστολή ήρθε σε μία κρίσιμη χρονική στιγμή τόσο για την ΕΕ όσο και για τις εξελίξεις στην περιοχή μας. Λίγες μόλις ώρες πριν τη δημοσίευση της επιστολής η Λευκωσία είχε κατορθώσει να αποκλείσει την Τουρκία από τις συζητήσεις που διεξήχθησαν στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για την αντιμετώπιση της κρίσης στη Συρία. Η επιτυχία αυτή της Λευκωσίας προκάλεσε την οργή της Άγκυρας, η οποία δια στόματος του υπουργού Εξωτερικών της κατέκρινε με υποτιμητικά λόγια τόσο τις Βρυξέλλες όσο και την Κυπριακή Δημοκρατία.

Η τακτική που ακολουθούν οι ευρωπαίοι εταίροι μας απέναντι στην Τουρκία, δυστυχώς φαίνεται ότι δεν θα έχει ανταπόκριση, εάν κρίνει κανείς από τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τις ευρω-τουρκικές σχέσεις ο πρωτεργάτης της τουρκικής διπλωματίας. Είναι γνωστή η σημασία που δίνει ο Α. Νταβούτογλου στα θέματα της ταυτότητας και του πολιτισμού στις διακρατικές σχέσεις. Από τη Γερμανία όπου βρισκόταν αυτές τις μέρες ο ισλαμιστής υπουργός, ήταν εξαιρετικά διαφωτιστικός για την εκτίμηση που τρέφει για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Σε εκδήλωση τούρκων μεταναστών στη Φρανκφούρτη, ο Νταβούτογλού δήλωσε ότι ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός έχει ανάγκη από νέο «αίμα» και ότι είναι οι Τούρκοι εκείνοι που διαθέτουν το εν λόγω προσόν με το απαραίτητο «πολιτισμικό βάθος». Συνέστησε, λοιπόν, στους τούρκους μετανάστες να παραμείνουν πιστοί στις πολιτισμικές παραδόσεις τους και να απορρίψουν μια ολοκλήρωση με τις ευρωπαϊκές κοινωνίες με όρους «υποτιμητικούς». («Μιλιέτ», 2/12/2011) Έθεσε ακόμη ως προϋπόθεση για τη συνύπαρξή τους στις δυτικές χώρες τον επί ίσοις όροις αλληλοσεβασμό με τους γηγενείς. Σε αντίθετη περίπτωση, η εν λόγω τάξη πραγμάτων, δήλωσε ο Νταβούτογλου, πρέπει να αποκαλείται «καθεστώς δύο μέτρων και δύο σταθμών», λησμονώντας προφανώς τη σκληρή πραγματικότητα που επικρατεί στη χώρα του στη σκιά των πολυδιαφημισμένων «ανοιγμάτων» προς τις μη μουσουλμανικές και μη τουρκικές μειονότητες, καθώς και στην κατεχόμενη Κύπρο. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο υπουργός για θέματα ΕΕ Εγκεμέν Μπαγίς, ο οποίος όχι μόνο ήταν προκλητικός στις δηλώσεις του για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, αλλά εξύβρισε και Ολλανδό ευρωβουλευτή κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής ΕΕ-Τουρκία, ο οποίος του προσέφερε ένα τουρκικό σκίτσο! (Φαντάζεστε τι θα είχε συμβεί αν ευρωπαίος Επίτροπος είχε προβεί σε μια τόσο ποταπή ενέργεια στην Άγκυρα; )

Τα οπορτουνιστικά ανοίγματα που κάνουν οι εταίροι μας απέναντι στην Άγκυρα σε τόσο δύσκολες στιγμές για την Ηνωμένη Ευρώπη, δεν συμβάλλουν ούτε στο ευρωπαϊκό όραμα, αλλά ούτε και στον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας, καθώς δεν εξασφαλίζουν τα ελάχιστα προαπαιτούμενα για μία ισόρροπη και αξιοπρεπή σχέση.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος


Για περισσότερα...