Το ΕΔΑΔ, η Τουρκία και ο Jean Paul Costa

Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που παρουσίασε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) για την Τουρκία για το έτος 2010. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος του ΕΔΑΔ, η Τουρκία έρχεται πρώτη στις καταδίκες μεταξύ των χωρών-μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Την εβδομάδα που πέρασε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έδωσε στη δημοσιότητα στατιστικά στοιχεία ως αναφορά στις προσφυγές που έχουν γίνει κατά τη διάρκεια του 2010. Η Τουρκία κατέχει και φέτος τα αρνητικά πρωτεία στις υποθέσεις που έφτασαν στο ΕΔΑΔ.

Στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο πρόεδρος του Δικαστηρίου Jean Paul Costa στο Στρασβούργο, ανέφερε ότι το 2010 έγιναν συνολικά 61.300 προσφυγές, σημειώνοντας αύξηση της τάξεως 7% (περίπου 4.000 περιπτώσεις) σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Όσον αφορά τον συνολικό αριθμό των προσφυγών που αναμένουν εκδίκαση, αυτός ανερχόταν στις 139.650 υποθέσεις την 1η Ιανουαρίου του 2011.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο J. P. Costa, το ΕΔΑΔ αποφάνθηκε για 1.499 υποθέσεις το 2010. Οι 278 από αυτές τις περιπτώσεις, δηλαδή το 18,55% του συνόλου των αποφάσεων, αφορούσαν την Τουρκία. Ακολουθούσαν η Ρωσία με 217 (14,48%), η Ρουμανία με 143 (9,54%) και η Ουκρανία με 109 (7,27%) αποφάσεις. Το ΕΔΑΔ θεώρησε ότι στο 85% των υποθέσεων τα κράτη που αντιμετωπίζουν κατηγορία έχουν παραβιάσει τουλάχιστον μία φορά τις Συμβάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στην περίπτωση της Τουρκίας αυτός ο αριθμός φτάνει τις 228 υποθέσεις. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει παράβαση της Σύμβασης μόλις σε 9 περιπτώσεις. Η Τουρκία καταδικάστηκε σε 32 υποθέσεις για απάνθρωπη μεταχείριση, σε 83 περιπτώσεις για αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων, σε 80 περιπτώσεις για στέρηση του δικαιώματος της ελευθερίας και της ασφάλειας, σε 42 περιπτώσεις για στέρηση του δικαιώματος για δίκαιη δίκη, σε 19 περιπτώσεις για στέρηση της ελευθερίας έκφρασης, σε 30 περιπτώσεις για τη μη προστασία της ιδιωτικής περιουσίας, σε 22 περιπτώσεις για στέρηση του δικαιώματος αποζημίωσης και σε 10 περιπτώσεις για στέρηση του δικαιώματος στη ζωή. Εξάλλου, το 10,9% των υποθέσεων που αναμένουν εκδίκαση αφορά την Τουρκία, η οποία έπεται της Ρωσίας που προηγείται με 28,9%.

Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο J. P. Costa σημείωσε ότι ο όγκος εργασίας του ΕΔΑΔ έχει αυξηθεί, μεταξύ άλλων και λόγω των προσφυγών που συνδέονται με την παρεμπόδιση ή καθυστέρηση των απελάσεων των μη νόμιμων μεταναστών, και ότι απαιτείται μια μεταρρύθμιση του θεσμού έτσι ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στα καθήκοντά του. Το εν λόγω ζήτημα θα συζητηθεί, διευκρίνισε ο πρόεδρος, τον προσεχή Απρίλιο σε συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί στη Σμύρνη! Ο J. P. Costa σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ανταποκριτή της φιλοκυβερνητικής «Ζαμάν», του γνωστού συγκροτήματος Φ. Γκιουλέν, δήλωσε ότι θεωρεί θετική εξέλιξη τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που έλαβαν χώρα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Την άποψη αυτή τη στηρίζει στο γεγονός ότι μετά το δημοψήφισμα για το πακέτο μεταρρυθμίσεων, το τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο θα δέχεται προσφυγές και από φυσικά πρόσωπα. Η εξέλιξη αυτή, πιστεύει ο J. P. Costa, θα έχει ευεργετικές συνέπειες, καθώς οι τούρκοι πολίτες θα προσφεύγουν στον εν λόγω θεσμό προτού προσφύγουν στο ΕΔΑΔ. Σύμφωνα με τον πρόεδρο, η εν λόγω εξέλιξη είναι επιθυμητή μιας και με τον τρόπο αυτό το ΕΔΑΔ θα απαλλαχτεί από επιπλέον φόρτο εργασίας! («Ζαμάν», 28/1/2011) Θα πρέπει να επιστήσει κανείς την προσοχή του κ. J. P. Costa στο ότι μέτρο δεν μπορεί να είναι η ανάγκη μείωσης του φόρτου εργασίας του ΕΔΑΔ! Αυτό που προέχει στην εν λόγω μεταρρύθμιση, μολονότι μπορεί να είναι κατ' επέκταση ευεργετική για το ΕΔΑΔ, είναι η απόδοση της δικαιοσύνης σε εύλογο χρονικό διάστημα!

Το παρελθόν της τουρκικής δικαιοσύνης δεν είναι λαμπρό. Η δυνατότητα που παρέχει η νέα νομοθεσία φαντάζει σε πολλούς, οι οποίοι έχουν μια εικόνα των πραγμάτων για την τουρκική πραγματικότητα, ένα επιπλέον εμπόδιο, καθώς ο πολίτης θα είναι αναγκασμένος να αντιμετωπίσει σε ακόμη ένα επίπεδο την τουρκική δικαιοσύνη. Ωστόσο, αυτό στην πραγματικότητα δεν σημαίνει παρά περισσότερη ταλαιπωρία και λιγότερες πιθανότητες να βρει το δίκιο του. Το δικαίωμα προσφυγής των φυσικών προσώπων στο Συνταγματικό Δικαστήριο δεν είναι αρκετό ώστε να ανταποκριθεί στην επιτακτική ανάγκη για εις βάθος μεταρρύθμιση της τουρκικής δικαιοσύνης.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 30/1/2011