18/8/11

Η επίσκεψη του Νταβούτογλου στη Δαμασκό και το «μέλλον» του καθεστώτος αλ-Άσαντ


Σε απέλπιδες προσπάθειες κατευνασμού των πνευμάτων και ομαλοποίησης της κατάστασης στη Συρία έχει αναλωθεί η ισλαμική κυβέρνηση της Τουρκίας. Η πρόσφατη επίσκεψη Νταβούτογλου στη Δαμασκό σχετίζεται άμεσα με την ηγεμονική πολιτική της Άγκυρας στην περιοχή, η οποία φαίνεται να ευνοείται από τη διεθνή συγκυρία.

Η έξαρση που παρατηρείται στις αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ δυνάμεων ασφαλείας και διαδηλωτών στη Συρία, δεν θα μπορούσε να αφήσει αδιάφορη τη γειτονική Τουρκία. Η συνεχιζόμενη ένταση, που έως τώρα έχει κοστίσει τη ζωή σε περίπου 2.000 άτομα, απειλεί να λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις σε περίπτωση που η κυβέρνηση αλ-Άσαντ επιμείνει στην ίδια σκληρή γραμμή που ακολουθεί εδώ και πέντε μήνες. Το ενδεχόμενο γενίκευσης της έντασης στη Συρία φαντάζει για την Άγκυρα καταστροφικό, καθώς απειλείται το πλέγμα ηγεμονικών σχέσεων που έχει εξυφάνει συστηματικά και με πολύ κόπο η ισλαμική κυβέρνηση ΑΚΡ στην περιοχή τα τελευταία χρόνια.

Την εβδομάδα που πέρασε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Δαμασκό για να μεταφέρει μήνυμα της τουρκικής ηγεσίας στον Πρόεδρο της Συρίας αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στη Συρία. Κατά τη διάρκεια της πολύωρης συνάντησης ο Νταβούτογλου εξέφρασε τις ανησυχίες της ισλαμικής κυβέρνησης ΑΚΡ για την εξέλιξη της λαϊκής εξέγερσης και την αδυναμία του καθεστώτος να αντιμετωπίσει τους διαδηλωτές με μη βίαιο τρόπο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ισλαμιστής πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Έρντογαν, απηύθυνε μια τελευταία έκκληση για συμμόρφωση του καθεστώτος αλ-Άσαντ με τα κελεύσματα της διεθνούς κοινότητας. Συγκεκριμένα ο Νταβούτογλου κάλεσε τον σύριο Πρόεδρο αφενός να απέχει από την αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων και να επιτρέψει στον διεθνή Τύπο την πρόσβαση στη χώρα, και αφετέρου να εφαρμόσει χωρίς άλλη χρονοτριβή ουσιαστικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις, οδηγώντας τη Συρία σε ελεύθερες πολυκομματικές εκλογές.

Αν κρίνει κανείς από τα αποτελέσματα, η ανταπόκριση του αλ-Άσαντ στο μήνυμα που κόμισε ο Νταβούτογλου ήταν σαφώς αρνητική. Ο Πρόεδρος της Συρίας τόνισε στο τέλος της συνάντησής τους ότι θα εξακολουθήσει να τηρεί αμείλικτη στάση απέναντι στους «τρομοκράτες», πράγμα που σημαίνει ότι οι συστάσεις του Νταβούτογλου για ευνοϊκότερη αντιμετώπιση των εξεγερμένων δεν έτυχαν της αναμενόμενης αποδοχής.

Το σενάριο της στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία, που προωθήθηκε απρόσμενα από τον διεθνή Τύπο, φαίνεται ότι έχει ενοχλήσει την ισλαμική κυβέρνηση ΑΚΡ, η οποία ελπίζει το εν λόγω σχέδιο να αποσυρθεί σύντομα από την επικαιρότητα. Ωστόσο, ο αγγλόφωνος κυρίως Τύπος έχει αλλάξει τη στάση του απέναντι στην Τουρκία, δείχνοντας επίμονα στην τουρκική πρωτεύουσα τον δρόμο της επέμβασης στη Συρία! Η ραγδαία αυτή αλλαγή στάσης του διεθνούς Τύπου δεν πέρασε απαρατήρητη στην Άγκυρα, η οποία όχι μόνο αρνήθηκε να υιοθετήσει οικονομικά αντίμετρα κατά της Συρίας, αλλά κάλεσε και την Ουάσιγκτον να μη βιαστεί να ταχθεί ανοιχτά υπέρ της αποχώρησης του αλ-Άσαντ από την ηγεσία της χώρας. Εντούτοις, θα πρέπει να σημειωθεί ότι την ίδια ώρα που ο Νταβούτογλου αναλάμβανε μεσολαβητικό ρόλο κομίζοντας μηνύματα στον αλ-Άσαντ, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στην περιοχή, όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν κ.ά. υιοθετούσαν κινήσεις που θέτουν υπό πίεση τη Δαμασκό - και κατ' επέκταση την ωθούν στην αγκαλιά του Ιράν.

Η πληρέστερη αυτή εικόνα της πραγματικότητας μας επιτρέπει να εξάγουμε ένα γενικό συμπέρασμα για τη συμμετοχή της Άγκυρας -έστω και εν αγνοία της- σε ένα προμελετημένο σχέδιο που προωθείται από ισχυρά κέντρα συμφερόντων και δικαιολογούν τις υψηλόβαθμες επισκέψεις που δέχτηκε πρόσφατα η Τουρκία. Το σενάριο αυτό προκαλεί αδυναμία στην τουρκική ηγεσία, καθώς σε περίπτωση επαλήθευσής του θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα δεινά της επέμβασης, όπως κύματα προσφύγων, την ενδεχόμενη αναζωπύρωση του κουρδικού αγώνα, την κατακόρυφη πτώση στις διμερείς οικονομικές σχέσεις με τη Δαμασκό και την απώλεια ενός «φίλου» στην περιοχή που είχε σχεδόν απαρνηθεί τα εθνικά συμφέροντά του προς όφελος της Τουρκίας. Στην περίπτωση αυτή, θα ανατραπεί η υλοποίηση των ηγεμονικών σχεδίων της Άγκυρας στη Μέση Ανατολή, καθώς η ίδια θα κληθεί να επιβεβαιώσει την πίστη της σε ισχυρότερα κέντρα αποφάσεων http://www.blogger.com/img/blank.gifσυμμετέχοντας ενεργά στα σχέδιά τους, σενάριο που παραπέμπει σε προηγούμενες δεκαετίες.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 14/8/2011

Δεν υπάρχουν σχόλια: