Τι κρύβουν οι αιφνίδιες παραιτήσεις στον τουρκικό Στρατό

«Παραιτήθηκαν ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ και οι αρχηγοί όπλων! Ααααννάπαυση!!! Έτσι είναι πολύ πιο άνετα…» («Γκιργκίρ», 3-10/8/2011)

Αναστάτωση προκάλεσε στην τουρκική πολιτική σκηνή η αιφνίδια παραίτηση της ηγεσίας των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Η εν λόγω εξέλιξη έρχεται να επιβεβαιώσει τις εξαιρετικά τεταμένες σχέσεις μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών στη γείτονα χώρα.

Συνταρακτικές εξελίξεις λαμβάνουν χώρα τα τελευταία εικοσιτετράωρα στις τάξεις των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ). Το βαρύ κλίμα μεταξύ πολιτικής ηγεσίας και στρατού, που επιβαρύνθηκε εξαιτίας των πρόσφατων απωλειών των ΤΕΔ στη ΝΑ Μικρά Ασία, επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο μετά τις παραιτήσεις του Αρχηγού του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου, Ισίκ Κοσανέρ, και των αρχηγών όπλων.

Ο στρατηγός Ισίκ Κοσανέρ ανακοίνωσε την παραίτησή του από την ηγεσία των ΤΕΔ λίγες ώρες μετά τη συνάντηση κορυφής που είχε το πρωί της Παρασκευής στο Προεδρικό Μέγαρο (Τσάνκαϊα) με τον Πρόεδρο Αμπντουλάχ Γκιουλ και τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Στη συνάντηση συζητήθηκαν σημαντικά θέματα ασφάλειας που αντιμετωπίζει η χώρα, όπως οι απώλειες που προξενούν οι κούρδοι αγωνιστές στις ανατολικές επαρχίες, και οι προαγωγές των στρατηγών που αναμένετο να ανακοινωθούν εντός Αυγούστου.

Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, ο στρατηγός Κοσάνερ παραιτήθηκε εξαιτίας της αρνητικής στάσης που τήρησε η πολιτική ηγεσία στο αίτημά του για τη διεξαγωγή των νομικών διώξεων εναντίον των μελών των ενόπλων δυνάμεων στα πλαίσια της νομιμότητας και με αίσθηση ευθύνης και Δικαιοσύνης. Ας σημειωθεί ότι περίπου 250 υψηλόβαθμοι και χαμηλόβαθμοι αξιωματικοί –εκ των οποίων οι 77 συνταξιούχοι– τελούν έως αυτήν τη στιγμή υπό κράτηση στην Τουρκία. Πάνω από 70 υψηλόβαθμοι αξιωματικοί μάλιστα, οι οποίοι εμπλέκονται στις περίφημες υποθέσεις του παρακράτους «Εργκένεκον» και «Βαριά», παραμένουν φυλακισμένοι δίχως να έχει αποφανθεί η Δικαιοσύνη για την περίπτωσή τους. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί εκ των πραγμάτων μια ανώμαλη κατάσταση στις τάξεις του στρατεύματος, καθώς δεν μπορούν να προαχθούν σε θέσεις-κλειδί οι αξιωματικοί που έχουν συλληφθεί και εις βάρος των οποίων έχουν απαγγελθεί κατηγορίες.

Η κρίση που έχει ξεσπάσει με την παραίτηση της ηγεσίας των ΤΕΔ θυμίζει εκείνη που είχε αντιμετωπίσει η Τουρκία έναν χρόνο πριν, τέτοια εποχή, όταν ο ισλαμιστής πρωθυπουργός είχε αρνηθεί αρχικά να δεχθεί τις προαγωγές που του είχαν προτείνει οι στρατιωτικοί. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που ο αρχηγός του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου παραιτείται εις ένδειξιν διαμαρτυρίας για τις πολιτικές που ακολουθεί η πολιτική ηγεσία. Υπενθυμίζουμε ότι τέτοια ήταν η περίπτωση του στρατηγού Ν. Τορουμτάι, ο οποίος είχε παραιτηθεί από την ηγεσία των ΤΕΔ κατά τον δεύτερο Πόλεμο του Κόλπου (1991) εις ένδειξιν διαμαρτυρίας για την οπορτουνιστική και επεκτατική πολιτική που ακολουθούσε ο Πρόεδρος Τ. Οζάλ.

Οι ανακατατάξεις που λαμβάνουν χώρα στο τουρκικό πολιτικό σύστημα είναι απόρροια του χάσματος που ολοένα και μεγαλώνει –κυρίως μετά το 50% που απέσπασε το ΑΚΡ στις πρόσφατες εκλογές– μεταξύ των δύο παρατάξεων, των ισλαμιστών και των κεμαλιστών. Άλλωστε, οι διώξεις εναντίον των στρατιωτικών, που διεξάγονται εδώ και λίγα χρόνια, οδηγεί ορισμένους να μιλούν για αντίποινα εκ μέρους των ισλαμιστών για το «κυνήγι μαγισσών» που είχαν εξαπολύσει οι κεμαλιστές εναντίων των ισλαμιστών μετά το 1997. Σε κάθε περίπτωση η ομαδική παραίτηση της ηγεσίας των ΤΕΔ αποσκοπεί να στείλει αφενός ηχηρό μήνυμα στην ισλαμική ηγεσία για τις περαιτέρω κινήσεις της, και, http://www.blogger.com/img/blank.gifαφετέρου, να θέσει σε επιφυλακή το στράτευμα που τελεί υπό ιδιόμορφο «διωγμό» για τη στάση που θα πρέπει να τηρήσει εφεξής.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 31/7/2011