Κρίση στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα λόγω του αμαρτωλού παρελθόντος του

Στα πρόθυρα σοβαρής ενδοκομματικής κρίσης φαίνεται να βρίσκεται το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα μετά από τη διαμάχη που ξέσπασε στις τάξεις του. Η εν λόγω ένταση αφορά στην καταστροφή της Ντερσίμ και τις σχέσεις μεταξύ Αλεβίδων και Εθνικιστών στο κόμμα.

Οι δηλώσεις του βουλευτή Τουντζελί Χουσεΐν Αϊγκούν πυροδότησαν σφοδρές αντιδράσεις στις τάξεις του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (ΡΛΚ). Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ημερήσια Ζαμάν πριν από λίγες μέρες, ο Αϊγκούν ανέφερε ότι «οι υπεύθυνοι της σφαγής της Ντερσίμ είναι το κράτος και το ΡΛΚ» και ότι «ο Ατατούρκ ήταν ενήμερος για τα εν λόγω γεγονότα». Γι’ αυτές του τις δηλώσεις ο Αϊγκούν επικρίθηκε σφοδρά από συναδέλφους του στο κόμμα. Σε κοινό δελτίο Τύπου που εξέδωσαν, 12 βουλευτές του ΡΛΚ υπερασπίστηκαν τον Κεμαλισμό και το Κεμαλικό κράτος της περιόδου 1920-1940, κατηγορώντας ευθέως τον Αϊγκούν για τις δηλώσεις του και ζητώντας του να απολογηθεί. Οι εν λόγω βουλευτές προέρχονται από τα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας και είναι γνωστοί για τους κεμαλικούς-εθνικούς ιδεολογικούς προσανατολισμούς τους. Η αυστηρή τοποθέτησή τους εναντίον του βουλευτή Τουντζελί, ωστόσο, επανέφερε στο προσκήνιο ένα ακανθώδες ζήτημα που θίγει ευθέως και τον πρόεδρο του κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Ο κ. Κιλίτσντάρογλου είναι γνήσιος απόγονος των Αλεβίδων που σφαγιάστηκαν από τον τουρκικό στρατό στην πόλη Ντερσίμ κατά την περίοδο 1937-38. Ως Αλεβίτης που κατέχει την προεδρία του ΡΛΚ, δηλαδή την πολυθρόνα του ιδρυτή του κόμματος, τον Κεμάλ, η θέση του κρίνεται εξαιρετικά λεπτή. Με μεγάλη προσοχή φαίνεται να χειρίζεται, άλλωστε, και το θέμα. Συνάντησε προσωπικά τον συντοπίτη του Αϊγκούν για να συζητήσει το θέμα, ενώ το κόμμα θεώρησε ότι ο βουλευτής εξέφρασε την προσωπική του άποψη. Ο αντιπρόεδρος του κόμματος κάλεσε δε την «ομάδα των 12» να είναι πιο συγκρατημένοι, ζητώντας τους να μη δώσουν δημοσιότητα σε ένα «ενδοοικογενειακό ζήτημα», όπως το αποκάλεσε.

Η ιστορία της πόλης Ντερσίμ, η οποία μετά το 1938 μετονομάστηκε από το κεμαλικό καθεστώς σε Τουντζελί, που σημαίνει χάλκινο χέρι, δηλαδή ισχυρό χέρι, συνεχίζει να προκαλεί έριδες στην εσωτερική πολιτική σκηνή της χώρας. Ας σημειωθεί ότι σοβαρή αναστάτωση είχε προκληθεί δύο περίπου χρόνια πριν εξαιτίας δηλώσεων του βουλευτή του ΡΛΚ Ονούρ Οϊμέν, ο οποίος υπερασπίστηκε τη σφαγή στην Ντερσίμ. Ο δε Ντενίζ Μπαϊκάλ πριν αποχωρήσει από την ηγεσία του ΡΛΚ είχε ομολογήσει ότι η ιστορία του κόμματος μπορεί να λειτουργεί άλλοτε ως προτέρημα και άλλοτε ως σοβαρό εμπόδιο.

Η αντίδραση της «Ομάδας των 12» εναντίον του Αϊγκούν στην πραγματικότητα στόχευε τον ίδιο τον πρόεδρο του ΡΛΚ, ο οποίος ενώ αρχικά είχε υπερασπιστεί την ιστορική πραγματικότητα στη συνέχεια φάνηκε να υπαναχωρεί σε σημείο να αρνείται την Αλεβική ταυτότητά του. Η εν λόγω αντιπαράθεση φαίνεται να προσφέρει μια καλή ευκαιρία για να γίνει μια ουσιαστική συζήτηση τόσο για το παρελθόν του ΡΛΚ όσο και για τη θέση των Αλεβίδων στο Τουρκικό κράτος. Σε αντίθεση περίπτωση το κόμμα κινδυνεύει να αντιμετωπίσει σοβαρότερες ενδοοικογενειακές εντάσεις.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος