Στρατός και υπόθεση «Εργκένεκον»

(Σκίτσο του Turhan Selçuk - Τζουμχουριέτ 19.01.2009)

Οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις στο στόχαστρο της Δικαιοσύνης

Οι πρόσφατες εξελίξεις στην υπόθεση «Εργκένεκον» έφεραν στο φως της δημοσιότητας νέες αποκαλύψεις για τη δραστηριότητα του παρακράτους στη γείτονα χώρα. Η ηγεσία των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ), ακολουθώντας επικοινωνιακή πολιτική, επιδιώκει να διαχωρίσει τη θέση της από τα κακώς κείμενα που διαδραματίστηκαν στους κόλπους της και πιθανότατα σχετίζονται με την παράνομη οργάνωση.

Τον τελευταίο καιρό, οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται συνεχώς στην επικαιρότητα, εξαιτίας των νέων στοιχείων που προκύπτουν από τις συνεχιζόμενες έρευνες για την εξιχνίαση των εγκλημάτων και τον εντοπισμό των δραστών της υπόθεσης «Εργκένεκον». Την τελευταία περίοδο έλαβε χώρα ακόμη ένα κύμα συλλήψεων Κεμαλιστών, επωνύμων και ανωνύμων. Εντοπίστηκαν επίσης σε έρευνες υπολείμματα αποτεφρωμένων εγγράφων που οι φήμες θέλουν να αφορούν τα εγκλήματα που διέπραξε το παρακράτος στη νοτιοανατολική Τουρκία την περίοδο της πρωθυπουργίας της Τανσού Τσιλέρ. Το αποκορύφωμα, όμως, ήταν η ανακάλυψη σημαντικού αριθμού όπλων που ήταν θαμμένα σε απαγορευμένη στρατιωτική ζώνη που ανήκε σε ευαγές ίδρυμα, το περίφημο Ίδρυμα Εκπαίδευσης και Πολιτισμού Κωνσταντινουπόλεως (ISTEK Vakfi), που φέρεται να ανήκει στον τέως δήμαρχο της Πόλης, Μπεντρετίν Νταλάν. Οι αρχές εξετάζουν το ενδεχόμενο ο οπλισμός αυτός να ανήκει όντως στις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα των εξελίξεων και σε διάστημα μόλις ενός δεκαπενθημέρου, ο αρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, στρατηγός Ιλκέρ Μπασμπούγ προσέφυγε στη χρήση επικοινωνιακών μεθόδων για να πάρει θέση στα φλέγοντα πολιτικά ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια και τη σταθερότητα της χώρας, αλλά κυρίως για να υπεραμυνθεί τις θέσεις των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Στην προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου, που πραγματοποιήθηκε στο Γενικό Επιτελείο, διάρκειας δυόμισι ωρών, ο τούρκος επιτελάρχης εξέφρασε την ανησυχία του για την εμπλοκή των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων στα σενάρια περί θαμμένων «οπλοστασιων» του παρακράτους από τα τουρκικά ΜΜΕ. Ο Μπασμπούγ θεώρησε προσβολή τα συμπεράσματα που έσπευσαν να βγάλουν ορισμένα κέντρα πριν ακόμη εξακριβωθεί η προέλευση των όπλων και αρνήθηκε ότι αυτά ανήκουν στις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις. Ωστόσο, ο στρατηγός ομολόγησε ότι τέτοιου είδους κρυψώνες όπλων και πολεμοφοδίων διέθεταν τουλάχιστον έως το 1998! Επίσης παραδέχτηκε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση ο εσωτερικός έλεγχος!

Ο στρατηγός εξέφρασε ακόμη την ανησυχία του για τη δεύτερη έκδοση του κατηγορητηρίου, που προβλέπει την κατάθεση μυστικών μαρτύρων στο πλαίσιο της ανακριτικής διαδικασίας. Σχετικά δε με την κατάθεση του Χ. Οζκιόκ, ο Μπασμπούγ δήλωσε ότι ο στρατηγός ζήτησε την παροχή υπηρεσιών από τη νομική υπηρεσία των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων η οποία και του παρήχθη εννόμως. Δεν λησμόνησε να συμπληρώσει, βέβαια, ότι οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι πιστές στις δημοκρατικές αρχές και διαδικασίες και δεν «στεγάζουν» άτομα που επιδίδονται σε αντιδημοκρατικές δραστηριότητες. Το σημείο αυτό ίσως περιείχε και το σημαντικότερο μήνυμα του στρατηγού. Πρόκειται στην ουσία για μια προσπάθεια αποποίησης κάθε ευθύνης του στρατού, ο οποίος μετράει τόσα πραξικοπήματα και «επεμβάσεις», για τα πλήγματα που έχει δεχτεί η Δημοκρατία στην Τουρκία πρόσφατα. Με άλλα λόγια ο Μπασμπούγ προσπάθησε να διασκεδάσει κάθε είδους υπόνοιας για συμμετοχή του στρατεύματος είτε σε παρακρατικές οργανώσεις είτε σε στρατιωτικά κινήματα που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο παρεμβαίνουν στην ήδη δύσβατη πορεία της χώρας προς τη Δημοκρατία!

Η υφιστάμενη κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει εάν δεν αλλάξει πλήρως φιλοσοφία τόσο η ηγεσία του τουρκικού στρατεύματος όσο και των πολιτικών δυνάμεων. Διαφορετικά κάθε προσπάθεια εκδημοκρατισμού του συστήματος θα λαμβάνει διαστάσεις πολιτικών αντιποίνων τύπου «Εργκένεκον» και η ουσία θα χάνεται στα «χαρακώματα».

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 3/5/2009