Η επίσκεψη στην Άγκυρα

(Reuters, 8/4/2010)

Στον σχεδιασμό μιας «νέας» προσέγγισης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας κατέληξαν οι συναντήσεις του κ. Δρούτσα με την τουρκική πολιτική ηγεσία. Ωστόσο, προκαλεί ανησυχία το αν τελικά τα συμφωνηθέντα θα παράσχουν τα προσδοκώμενα οφέλη


Διήμερη επίσκεψη εργασίας πραγματοποίησε την εβδομάδα που πέρασε ο έλληνας αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Δρούτσας, στην Τουρκία. Έπειτα από σύντομη παραμονή του στην Κωνσταντινούπολη ο έλληνας αξιωματούχος μετέβη στην τουρκική πρωτεύουσα όπου είχε επαφές με τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών, τον πρωθυπουργό της χώρας και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Το ταξίδι εργασίας του έλληνα αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών αποσκοπούσε, όπως τουλάχιστον αφέθηκε να εννοηθεί, στην προετοιμασία της συνάντησης που θα έχουν οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών στα τέλη της προσεχούς άνοιξης στην Αθήνα. Εν τούτοις, από τη δίωρη συνάντηση που είχε ο κ. Δρούτσας με τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών, καθ. Αχμέτ Νταβούτογλου, φάνηκε να προκύπτει ένα ευρύτερο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών, το οποίο καλύπτει ένα ευρύ φάσμα πολιτικών, οικονομικών και άλλων δραστηριοτήτων.

Το συμφωνηθέν πλαίσιο συνεργασίας επιδιώκει τη στενότερη και αμεσότερη πολιτική προσέγγιση σε όλα τα επίπεδα. Προβλέπει κατ' αρχάς τη σύσταση ενός Ανώτατου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας, το οποίο θα απαρτίζεται από δέκα υπουργούς (Εξωτερικών, Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Οικονομίας, Ενέργειας, Περιβάλλοντος, Μεταφορών, Τουρισμού, Πολιτισμού, Εσωτερικών και Παιδείας). Το συμβούλιο, το οποίο σχεδιάζεται να συγκληθεί για πρώτη φορά κατά την επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα, θα επιληφθεί ζητημάτων που απασχολούν τα δύο μέρη. Δεύτερον, συμφωνήθηκε η πραγματοποίηση διμερών συναντήσεων σχεδόν σε κάθε επίπεδο και στα περιθώρια διεθνών συνδιασκέψεων. Τρίτον, αποφασίστηκε να πραγματοποιούνται συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τέλος, προβλέφθηκε η ανταλλαγή νέων υπαλλήλων του διπλωματικού σώματος για «εκπαιδευτικούς» σκοπούς.

Το εν λόγω πλαίσιο προβλέπει ακόμη μία νέα επιπρόσθετη δέσμη Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), που αφορούν ίσως έναν από τους πιο ευαίσθητους τομείς, την ασφάλεια της χώρας και τις Ένοπλες Δυνάμεις. Η νέα δέσμη μέτρων απαρτίζεται από πέντε σημεία: α) Κοινά εκπαιδευτικά προγράμματα για τις Ένοπλες Δυνάμεις στο πλαίσιο της Σύμπραξης για την Ειρήνη του ΝΑΤΟ. β) Παράδοση διαλέξεων στα ανώτατα στρατιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα από τους αρχηγούς των επιτελείων. γ) Διασύνδεση μεραρχιών αμφότερων των χωρών στα στρατηγεία του ΝΑΤΟ σε Ελλάδα και Τουρκία. δ) Εθιμοτυπικές επισκέψεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα μεταξύ των πολεμικών σχολών και ε) Κοινές επιστημονικές δραστηριότητες μεταξύ των ανώτατων στρατιωτικώνιδρυμάτων.

Εξάλλου συμφωνήθηκε περαιτέρω ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων μεταξύ
Αθήνας και Άγκυρας. Για τον σκοπό αυτόν σχεδιάζεται μάλιστα η πραγματοποίηση ελληνοτουρκικού Φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας κατά την προσεχή επίσκεψη του Ερντογάν. Υπάρχει υπόνοια ότι η οικονομική αυτή συνεργασία θα καλύψει και τον τομέα του τουρισμού με κοινή δράση για την προσέλκυση επισκεπτών από την Άπω Ανατολή.
Άλλα σημαντικά θέματα που τέθηκαν κατά τη συνάντηση των δύο υπουργών ήταν το θέμα της άρσης της θεώρησης για την άδεια εισόδου των τούρκων υπηκόων στη χώρα μας, αλλά και την ΕΕ, κάτι που επιθυμεί διακαώς να πετύχει η Άγκυρα. Η ελληνική πλευρά, έχοντας διαβεβαιώσει ότι υποστηρίζει την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, φαίνεται να έχει υποσχεθεί επιπλέον να προβεί σε κινήσεις στα πλαίσια της Ένωσης για την άρση της θεώρησης για τους Τούρκους! Ο έλληνας αναπληρωτής υπουργός συζήτησε, βεβαίως, με τον τούρκο υπουργό και τα φλέγοντα εθνικά ζητήματα, όπως το Αιγαίο και το Κυπριακό, δίχως, ωστόσο, να αποσπάσει κάποια συγκεκριμένη δέσμευση ή υπόσχεση πέρα από τα γνωστά μονόπλευρα γενικόλογα!

Τίθεται, λοιπόν, εύλογα το ερώτημα αν και κατά πόσο η επιλογή της χρονικής στιγμής για την πραγματοποίηση ενός τέτοιου ανοίγματος είναι πράγματι η καταλληλότερη, καθώς η συμπεριφορά της γείτονος είναι άκρως αρνητική και απογοητευτική: έξαρση στις τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο, αδιαλλαξία στο Κυπριακό και ανεξέλεγκτη δράση εθνικιστικών στοιχείων στη Θράκη. Αλλά και το κατά πόσο οι παραχωρήσεις του έλληνα αναπληρωτή υπουργού έχουν κάποιο πραγματικό -και όχι φανταστικό- αντίκρισμα! Είναι δυνατόν να αντιμετωπίζεται ο Νταβούτογλου υπό το πρίσμα προ μιας δεκαετίας καταστάσεων (σεισμοί) και η νέα προσέγγιση να τίθεται επί της «ελληνοτουρκικής φιλίας» που δρομολογήθηκε επί Τζεμ και Παπανδρέου; Η αβασάνιστη και άκριτη αποδοχή των προτάσεων της Άγκυρας σε τόσο ευαίσθητα θέματα μόνο μηνύματα αποδοχής των ηγεμονικών βλέψεων της Άγκυρας (δόγμα Νταβούτογλου) στην περιοχή μας είναι ικανή να στείλει! Μιας και το παιχνίδι διεξάγεται και σε επίπεδο συμβολισμών, για όσους το έχουν αντιληφθεί, ας επιδειχθεί τουλάχιστον η απαιτούμενη ευαισθησία ούτως ώστε να αποφευχθεί η πραγματοποίηση της επίσκεψης στην Αθήνα στα τέλη Μαΐου, όπως επιθυμούν οι Τούρκοι.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 11/4/2010