31/1/11

Το ΕΔΑΔ, η Τουρκία και ο Jean Paul Costa


Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που παρουσίασε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) για την Τουρκία για το έτος 2010. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος του ΕΔΑΔ, η Τουρκία έρχεται πρώτη στις καταδίκες μεταξύ των χωρών-μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Την εβδομάδα που πέρασε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έδωσε στη δημοσιότητα στατιστικά στοιχεία ως αναφορά στις προσφυγές που έχουν γίνει κατά τη διάρκεια του 2010. Η Τουρκία κατέχει και φέτος τα αρνητικά πρωτεία στις υποθέσεις που έφτασαν στο ΕΔΑΔ.

Στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο πρόεδρος του Δικαστηρίου Jean Paul Costa στο Στρασβούργο, ανέφερε ότι το 2010 έγιναν συνολικά 61.300 προσφυγές, σημειώνοντας αύξηση της τάξεως 7% (περίπου 4.000 περιπτώσεις) σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Όσον αφορά τον συνολικό αριθμό των προσφυγών που αναμένουν εκδίκαση, αυτός ανερχόταν στις 139.650 υποθέσεις την 1η Ιανουαρίου του 2011.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο J. P. Costa, το ΕΔΑΔ αποφάνθηκε για 1.499 υποθέσεις το 2010. Οι 278 από αυτές τις περιπτώσεις, δηλαδή το 18,55% του συνόλου των αποφάσεων, αφορούσαν την Τουρκία. Ακολουθούσαν η Ρωσία με 217 (14,48%), η Ρουμανία με 143 (9,54%) και η Ουκρανία με 109 (7,27%) αποφάσεις. Το ΕΔΑΔ θεώρησε ότι στο 85% των υποθέσεων τα κράτη που αντιμετωπίζουν κατηγορία έχουν παραβιάσει τουλάχιστον μία φορά τις Συμβάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στην περίπτωση της Τουρκίας αυτός ο αριθμός φτάνει τις 228 υποθέσεις. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει παράβαση της Σύμβασης μόλις σε 9 περιπτώσεις. Η Τουρκία καταδικάστηκε σε 32 υποθέσεις για απάνθρωπη μεταχείριση, σε 83 περιπτώσεις για αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων, σε 80 περιπτώσεις για στέρηση του δικαιώματος της ελευθερίας και της ασφάλειας, σε 42 περιπτώσεις για στέρηση του δικαιώματος για δίκαιη δίκη, σε 19 περιπτώσεις για στέρηση της ελευθερίας έκφρασης, σε 30 περιπτώσεις για τη μη προστασία της ιδιωτικής περιουσίας, σε 22 περιπτώσεις για στέρηση του δικαιώματος αποζημίωσης και σε 10 περιπτώσεις για στέρηση του δικαιώματος στη ζωή. Εξάλλου, το 10,9% των υποθέσεων που αναμένουν εκδίκαση αφορά την Τουρκία, η οποία έπεται της Ρωσίας που προηγείται με 28,9%.

Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο J. P. Costa σημείωσε ότι ο όγκος εργασίας του ΕΔΑΔ έχει αυξηθεί, μεταξύ άλλων και λόγω των προσφυγών που συνδέονται με την παρεμπόδιση ή καθυστέρηση των απελάσεων των μη νόμιμων μεταναστών, και ότι απαιτείται μια μεταρρύθμιση του θεσμού έτσι ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στα καθήκοντά του. Το εν λόγω ζήτημα θα συζητηθεί, διευκρίνισε ο πρόεδρος, τον προσεχή Απρίλιο σε συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί στη Σμύρνη! Ο J. P. Costa σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ανταποκριτή της φιλοκυβερνητικής «Ζαμάν», του γνωστού συγκροτήματος Φ. Γκιουλέν, δήλωσε ότι θεωρεί θετική εξέλιξη τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που έλαβαν χώρα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Την άποψη αυτή τη στηρίζει στο γεγονός ότι μετά το δημοψήφισμα για το πακέτο μεταρρυθμίσεων, το τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο θα δέχεται προσφυγές και από φυσικά πρόσωπα. Η εξέλιξη αυτή, πιστεύει ο J. P. Costa, θα έχει ευεργετικές συνέπειες, καθώς οι τούρκοι πολίτες θα προσφεύγουν στον εν λόγω θεσμό προτού προσφύγουν στο ΕΔΑΔ. Σύμφωνα με τον πρόεδρο, η εν λόγω εξέλιξη είναι επιθυμητή μιας και με τον τρόπο αυτό το ΕΔΑΔ θα απαλλαχτεί από επιπλέον φόρτο εργασίας! («Ζαμάν», 28/1/2011) Θα πρέπει να επιστήσει κανείς την προσοχή του κ. J. P. Costa στο ότι μέτρο δεν μπορεί να είναι η ανάγκη μείωσης του φόρτου εργασίας του ΕΔΑΔ! Αυτό που προέχει στην εν λόγω μεταρρύθμιση, μολονότι μπορεί να είναι κατ' επέκταση ευεργετική για το ΕΔΑΔ, είναι η απόδοση της δικαιοσύνης σε εύλογο χρονικό διάστημα!

Το παρελθόν της τουρκικής δικαιοσύνης δεν είναι λαμπρό. Η δυνατότητα που παρέχει η νέα νομοθεσία φαντάζει σε πολλούς, οι οποίοι έχουν μια εικόνα των πραγμάτων για την τουρκική πραγματικότητα, ένα επιπλέον εμπόδιο, καθώς ο πολίτης θα είναι αναγκασμένος να αντιμετωπίσει σε ακόμη ένα επίπεδο την τουρκική δικαιοσύνη. Ωστόσο, αυτό στην πραγματικότητα δεν σημαίνει παρά περισσότερη ταλαιπωρία και λιγότερες πιθανότητες να βρει το δίκιο του. Το δικαίωμα προσφυγής των φυσικών προσώπων στο Συνταγματικό Δικαστήριο δεν είναι αρκετό ώστε να ανταποκριθεί στην επιτακτική ανάγκη για εις βάθος μεταρρύθμιση της τουρκικής δικαιοσύνης.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 30/1/2011

Για περισσότερα...

24/1/11

Απούσα η τουρκική δικαιοσύνη από την 4η επέτειο της δολοφονίας Ντίνκ


Μηδαμινή είναι η πρόοδος που σημείωσε η τουρκική δικαιοσύνη στην υπόθεση Ντίνκ τέσσερα ολόκληρα χρόνια μετά από τη δολοφονία του δημοσιογράφου. Ανησυχία προκαλεί το ενδεχόμενο να αφεθούν ελεύθεροι οι δράστες, επωφελούμενοι από διατάξεις που τέθηκαν πρόσφατα σε ισχύ.

Την εβδομάδα που πέρασε συμπληρώθηκαν τέσσερα χρόνια από την άνανδρη δολοφονία του αρμένιου δημοσιογράφου και ακτιβιστή ανθρωπίνων δικαιωμάτων Χράντ Ντίνκ στην Κωνσταντινούπολη. Η οικογένεια, οι φίλοι και οι συναγωνιστές του τίμησαν τον Ντίνκ στο ίδιο σημείο και την ίδια ώρα που είχε διαπραχτεί η δολοφονία, απαιτώντας απόδοση δικαιοσύνης.

Την περασμένη Πέμπτη, 19 Ιανουαρίου, οι προοδευτικές δυνάμεις της Τουρκίας, συγκεντρώθηκαν μπροστά από τα γραφεία της μειονοτικής εφημερίδας «Αγκός» διαμαρτυρόμενοι για τη βραδύτητα με την οποία εξετάζεται η υπόθεση από την τουρκική δικαιοσύνη. Στη διαδήλωση συμμετείχαν διακεκριμένοι δημοσιογράφοι, ακαδημαϊκοί αλλά και συγγενείς θυμάτων ανάλογων επιθέσεων στο παρελθόν, όπως η κόρη του Αμπντί Ιπεκτσί, Νουκέτ, η οποία απηύθυνε λόγο στο πλήθος εκφράζοντας τη δυσαρέσκεια όλων για την αδράνεια των τουρκικών αρχών.

Μολονότι ορισμένες πτυχές της υπόθεσης Ντινκ έχουν εκδικαστεί και στο ΕΔΑΔ, το οποίο έχει καταδικάσει την Τουρκία σε χρηματικό πρόστιμο, όπως έχουμε ενημερώσει τους αναγνώστες μας από αυτή τη στήλη πριν από λίγο καιρό, η τουρκική δικαιοσύνη επιμένει πεισματικά να κωφεύει στις επιταγές της κοινής γνώμης για άμεση απόδοση της δικαιοσύνης. Η βραδύτητα με την οποία λειτουργεί η τουρκική δικαιοσύνη αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μετά από πολύ κόπο και ενέργεια της οικογένειας οι δικαστικές αρχές της Ριζούντας του Ευξείνου Πόντου μόλις πριν από λίγες μέρες αποφάσισαν να καλέσουν σε κατάθεση μέλη των σομάτων ασφαλείας και δικαιοσύνης που φαίνεται ότι εμπλέκονται στην υπόθεση.

Το πιο ανησυχητικό, ωστόσο, είναι ότι μετά από τόση καθυστέρηση ελλοχεύει τώρα ο κίνδυνος να αφεθούν ελεύθεροι οι πρωταίτιοι! Με τη θέση σε ισχύ νέων διατάξεων, προϊόν των μεταρρυθμίσεων που δρομολογήθηκαν στις αρχές της νέας χιλιετίας, ο δολοφόνος και οι ηθικοί αυτουργοί του εγκλήματος μπορούν τον επόμενο χρόνο, δεδομένου των βραδύτατων ρυθμών με τους οποίους κινούνται οι διαδικασίες, να αφεθούν ελεύθεροι μιας και θα έχει παρέλθει το ανώτατο όριο κράτησης, το οποίο από την 1η Ιανουαρίου ορίζεται στα 5 χρόνια. Ας υπενθυμίσουμε στους αναγνώστες μας ότι ο Νόμος 1412 περί των ποινικών δικαστηρίων αντικαταστάθηκε εξολοκλήρου από τον Νόμο 5271 την 4η Δεκεμβρίου 2004. Σύμφωνα με το άρθ. 102 του νέου νόμου το ανώτερο χρονικό διάστημα κράτησης κατηγορουμένων για σοβαρά αδικήματα (δολοφονίες κ.λπ.), μειώνεται από δέκα χρόνια στα πέντε. Επιπλέον, στις 23 Μαρτίου 2005 ψηφίστηκε ο Νόμος 5320, ο οποίος ρυθμίζει τα ζητήματα εφαρμογής των κανόνων περί ποινικών δικαστηρίων (5271). Σύμφωνα με το άρθρο 12 του εν λόγω νόμου (5320), ορισμένες διατάξεις, όπως εκείνες που προβλέπει το άρθ. 102, που αφορά το ανώτερο χρονικό διάστημα κράτησης κατηγορουμένων για σοβαρά αδικήματα (δολοφονίες κ.λπ.), έπρεπε να τεθούν σε ισχύ την 1η Απριλίου 2008. Ωστόσο, κατόπιν πολλών τροποποιήσεων η εν λόγω περίοδος μεταφέρθηκε στην 31η Δεκεμβρίου 2010 (Νόμος 5739 της 26ης Φεβρουαρίου 2008).

Ανεξάρτητα από τις πρόσφατες αλλαγές στην τουρκική νομοθεσία, οι οποίες θεωρητικά τουλάχιστον επιδιώκουν να περιορίσουν τις αυθαιρεσίες των τουρκικών αρχών και να προφυλάξουν κρατουμένους, οι οποίοι ταλαιπωρούνταν συχνά λόγο και των ιδεολογικών προσανατολισμών τους, είναι ηλίου φαεινότερο ότι η υπόθεση Ντινκ προσκρούει στην αντίδραση του παρακράτους και την έλλειψη πολιτικής βούλησης. Στην εν λόγω υπόθεση η ισλαμική κυβέρνηση ΑΚΡ έχει ατράνταχτα στοιχεία εις βάρος του παρακράτους. Ωστόσο, αυτή προτιμά να την παραβλέπει και να επιμένει να προωθεί της θέσεις της μέσω της υπόθεσης «Εργκενεκόν», η οποία είναι εν μέρει «δημιούργημά» της. Η καταδίκη του παρακράτους στην υπόθεση του αρμένιου δημοσιογράφου Ντινκ, βεβαίως, θα εξέθετε ανεπανόρθωτα το ΑΚΡ στην τουρκική κοινή γνώμη. Άλλωστε, ας μην λησμονούμε ότι η ηγεσία της ισλαμικής κυβέρνησης, αρνούμενη πεισματικά τη γενοκτόνα πράξη του 1915, φαίνεται να επιλέγει δύσβατα μονοπάτια, τα οποία αναιρούν την όποια πρόοδο στην ευρωπαϊκή της «πορεία».

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος



Για περισσότερα...

9/1/11

Ο πρωθυπουργός ενώπιον 180 τούρκων πρεσβευτών


(Η σύνοδος πρέσβεων στο Ερζερούμ (AP, 7/01/2011) )

Η αναγγελθείσα επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία τις προσεχείς ημέρες, εγείρει εύλογα ερωτήματα για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τους στόχους της κυβέρνησης. Μια ενδεχόμενη εφ’ όλης της ύλης συμφωνία με την Άγκυρα θα έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες για την Αθήνα.

Ο έλληνας πρωθυπουργός έχει προσκληθεί από τον τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να παρευρεθεί στην τελετή έναρξης των χειμερινών Πανεπιστημιακών Αγώνων που διεξάγονται στην Ερζερούμ (Θεοδοσιούπολη). Ο έλληνας πρωθυπουργός θα ανταποδώσει έτσι την επίσκεψη του τούρκου πρωθυπουργού, ο οποίος είχε επισκεφθεί την Αθήνα πριν από λίγο χρονικό διάστημα με αφορμή τη Σύνοδο Κορυφής για την Κλιματική Αλλαγή της Μεσογείου. Ωστόσο, οι πανεπιστημιακοί αγώνες φαίνεται να είναι το πρόσχημα για μια σειρά από «συνεννοήσεις» που αφορούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα κυρίως στο Αιγαίο. Εξάλλου, ο έλληνας πρωθυπουργός θα παρευρεθεί και στις εργασίες της ετήσιας συνόδου τούρκων πρεσβευτών. Ο θεσμός αυτός, πρωτάκουστος για τα μεσανατολικά δεδομένα, έχει καθιερωθεί από τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, και προσβλέπει στην ενημέρωση των πρέσβεων, την ανταλλαγή απόψεων, τον συντονισμό και την χάραξη της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

Φέτος είναι η τρίτη χρονιά που διεξάγεται η σύνοδος πρέσβεων. Το πρώτο μέρος της συνόδου πραγματοποιήθηκε στην Άγκυρα, ενώ το δεύτερο έχει ήδη ξεκινήσει στην Ερζερούμ. Στην Άγκυρα, ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, απευθυνόμενος στα ανώτερα στελέχη του τουρκικού διπλωματικού σώματος, έδινε το στίγμα για την πολιτική που θα ακολουθήσει η Τουρκία στη διεθνή σκηνή στο μέλλον. Αξίζει τον κόπο να αναφερθούμε σε ορισμένα σημεία της ομιλίας του. Η Τουρκία, έλεγε ο τούρκος υπουργός, «θα γίνει μία χώρα με λόγο στα διεθνή πράγματα. Θα προάγει οράματα και θα παρεμβαίνει στις παγκόσμιες κρίσεις. […]» Ο ρόλος που επιδιώκουμε για τη χώρα μας, έλεγε ο Νταβούτογλου, είναι εκείνος «μιας σοφής χώρας. Της χώρας που αντιλαμβάνεται τις διεθνείς κρίσεις προτού αυτές εκδηλωθούν και τις αντιμετωπίζει με την προσφυγή σε λεπτές διπλωματικές ενέργειες». Τόνιζε δε ότι «η Τουρκία δεν είναι χώρα που επηρεάζεται από κρίσεις, και επ’ ουδενί είναι χώρα που δημιουργεί κρίσεις. Ο τουρκικός λαός είναι φιλόδοξος, δεν επιθυμεί ένα αδύναμο κράτος. […] Θέλουμε να γνωστοποιήσουμε σε όλο τον κόσμο ότι το φόρεμα που μας έραψαν είναι στενό [και δεν μας γίνεται]. Αν θέλουν ας το αποκαλέσουν αλλαγή άξονος»! Θα πρέπει, τόνισε ο Νταβούτογλου, «η Άγκυρα να ξεπεράσει το σύνδρομο της κατωτερότητας που «διακατείχε» την τουρκική διπλωματία, καθώς η Τουρκία είναι η χώρα που μπορεί να προσφέρει περισσότερο από κάθε άλλη χώρα στην ανοικοδόμηση της νέας διεθνούς τάξεως»! Χαρακτήριζε δε τους τούρκους διπλωμάτες ως «πυροσβεστικό σώμα που τρέχει ανά την υφήλιο να αποτρέψει διεθνείς κρίσεις», για να συμπληρώσει ότι η εν λόγω δράση δεν είναι αρκετή. Ο Νταβούτογλου εξέφρασε ακόμη την προτίμησή του για διπλωμάτες που θα αναλαμβάνουν ρυθμιστικό ρόλο στα διεθνή δρώμενα. Τέλος, ο τούρκος υπουργός, εκφράστηκε με σκληρά λόγια έναντι των δυτικών, οι οποίοι «θέτουν συνεχώς εμπόδια» στην Τουρκία. Συγκεκριμένα επεσήμανε ότι «δεν θα πρέπει κανείς να μας θέτει ενώπιον του διλήμματος Κύπρος ή ΕΕ. Δεν έχει κανείς τη δύναμη να μας επιβάλει να κάνουμε κάτι που δεν το επιθυμούμε. Όταν κρίθηκε αναγκαίο πήραμε τις πιο απρόβλεπτες αποφάσεις [και αν παραστεί ανάγκη είμαστε έτοιμοι να το επαναλάβουμε]» (TRT, 4/1/2010).

Η παραπάνω τοποθέτηση του Αχμέτ Νταβούτογλου δεν αφήνει καμία αμφιβολία για το πνεύμα από το οποίο διακατέχεται ο αρχηγός της τουρκικής διπλωματίας. Η εικόνα που προσπαθεί να προσδώσει στην Τουρκία ως χώρα προσβλέπουσα στη «διεθνή τάξη και ειρήνη», στην πραγματικότητα έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους που επιδιώκει η Άγκυρα, η οποία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την άναρχη κατάσταση που επικρατεί στο διεθνές σύστημα. Έτσι, αυτοπροβαλλόμενη ως μια φιλειρηνική και κυρίως ισχυρή χώρα, η ισλαμική ηγεσία ευελπιστεί να εξασφαλίσει στην Τουρκία μια προεξέχουσα θέση μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων. Σε παρόμοιες περιπτώσεις, οι χώρες που δέχονται τις συνέπειες φιλόδοξων περιφερειακών και διεθνών πολιτικών, είναι οι χώρες με τις οποίες γειτνιάζουν με τα ηγεμονικά κράτη. Η στάση της Άγκυρας τόσο στο Κυπριακό όσο και στην πορεία ένταξής της στην ΕΕ, είναι ασφαλώς ενδεικτική της απαξίωσής της για τις αρχές και τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Το ερώτημα, λοιπόν, που ανακύπτει στην εν λόγω περίπτωση, είναι τι είδους ειρήνη μπορεί να επιβάλλει μια εν δυνάμει «Μεγάλη Δύναμη», η οποία δεν σέβεται η ίδια τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και πρωτοπορεί στην παρανομία. Είναι απορίας άξιον πως ο κ. πρωθυπουργός συναίνεσε σε μια τέτοιου είδους επίσκεψη την ώρα που δεν έχει σημειωθεί απολύτως καμία πρόοδος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, η Άγκυρα διεκδικεί το μισό Αιγαίο, εποφθαλμιά την ελληνική Θράκη και αρνείται να συμμορφωθεί με τις διεθνείς επιταγές στην Κύπρο! Μήπως πιστεύει ότι είναι σε θέση να τα βγάλει πέρα με 180 πρεσβευτές της ισλαμικής κυβέρνησης ΑΚΡ, τους οποίους θα έχει ως ακροατήριο; Εμείς ας τον προετοιμάσουμε πάντως. Ας μην παρασυρθεί από τα κολακευτικά λόγια που θα του απευθύνουν, γιατί δεν γοητεύονται παρά μόνο από τους ισχυρούς ηγέτες. Ας μην πιστέψει ούτε τα χειροκροτήματά τους! Κυρίως δε να ανησυχεί σε περίπτωση που το χειροκρότημα υπερβαίνει εκείνου που ευελπιστούσε να λάβει!

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος


Για περισσότερα...