Το τουρκικό παρακράτος, ομολογίες Γιρμιμπέσογλου και το Κυπριακό

Σε ομολογίες περί προβοκατόρικης δράσης του τουρκικού βαθέος κράτους στη Μεγαλόνησο προέβη απόστρατος στρατηγός. Οι εν λόγω δηλώσεις φέρνουν στο φως της δημοσιότητας ακόμη μία πτυχή της πραγματικότητας για τον ρόλο του τουρκικού κράτους στην κυπριακή τραγωδία.

Σε νέες αποκαλύψεις προέβη απόστρατος τούρκος στρατηγός αναφορικά με τη δράση που ανέλαβε το βαθύ κράτος στη Μεγαλόνησο. Οι ομολογίες του έρχονται ουσιαστικά να επιβεβαιώσουν τον προβοκατόρικο ρόλο που παίζει η τουρκική κρατική μηχανή τόσο στη διεθνή σκηνή όσο και στην εσωτερική πολιτική σκηνή κατά την επιδίωξη του τουρκικού «εθνικού συμφέροντος».

Σε τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε ο στρατηγός Σαμπρί Γιρμιμπέσογλου σε δημοσιογράφο του ομίλου Χαμπέρ Τουρκ, πριν από λίγες μέρες, αποκάλυψε ότι στο πλαίσιο ειδικών επιχειρήσεων ο τουρκικός στρατός προέβη σε προβοκατόρικες ενέργειες στην Κύπρο. Αναλυτικότερα, αναφερόμενος σε τακτικές διαμόρφωσης κλίματος αντίστασης, δήλωσε ότι «υπάρχει ένας κανόνας στον ανορθόδοξο πόλεμο. Προκειμένου να επιτευχθεί ένα κλίμα αντίστασης στις τάξεις του λαού, προβαίνετε σε δολιοφθορές εναντίον ορισμένων αξιών, δημιουργώντας την εντύπωση ότι το έκανε ο εχθρός. Για παράδειγμα, πυρπολείτε ένα τέμενος. Εμείς έχουμε πυρπολήσει τέμενος στην Κύπρο». Μετά τη δημοσίευση της παραπάνω δήλωσης, όπως είχε συμβεί και έναν χρόνο πριν με την περίπτωση του ηθοποιού Αττίλα Ολγκάτς, ο οποίος είχε ομολογήσει ότι δολοφόνησε αιχμαλώτους στην Κύπρο, ο στρατηγός διέψευσε κατηγορηματικά το γεγονός, προφασιζόμενος ότι έδωσε ένα παράδειγμα.

Ο στρατηγός Γιρμιμπέσογλου δεν είναι τυχαία φυσιογνωμία και οι ομολογίες του αποκαλύπτουν τις μεθόδους που εφαρμόζει το τουρκικό παρακράτος. Υπήρξε στέλεχος και αργότερα επιτελάρχης της Διεύθυνσης Ειδικού Πολέμου το 1971. Τη θέση αυτή φαίνεται να τη διατήρησε κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Κύπρο, γεγονός που προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στις δηλώσεις του. Το όνομά του δε επανήλθε στην επικαιρότητα μετά τους ισχυρισμούς του Αχμέτ Οζάλ, υιού του πρώην προέδρου Τουργκούτ Οζάλ, ότι η Διεύθυνση εμπλέκεται στη «δολοφονία» του πατέρα του. Ας σημειωθεί ότι οι ομολογίες που εκστόμισε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης στόχευαν στη διάψευση προηγούμενης ομολογίας του αναφορικά με τον ρόλο της Διεύθυνσης στα γεγονότα της 6ης προς 7ης Σεπτεμβρίου 1955, που στόχευαν στον αφανισμό του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης. Ο στρατηγός υποστηρίζει ότι την εποχή εκείνη δεν υπήρχε η Διεύθυνση, αλλά το Συμβούλιο Αξιολόγησης Στρατιωτικής Κινητοποίησης το οποίο σημειώνει μάλιστα ότι ιδρύθηκε το 1953!

Οι ομολογίες του Γιρμιμπέσογλου έχουν ειδική σημασία επίσης για την εσωτερική πολιτική σκηνή, καθώς έρχονται να επιβεβαιώσουν το πραγματικό πρόσωπο του παρακράτους. Η χρονική στιγμή είναι αρκετά κρίσιμη, καθώς είναι νωπές ακόμη οι αντιδράσεις που προκάλεσε η αποκάλυψη αναφορικά με το σχέδιο «Βαριά», το οποίο στόχευε επίσης σε ισλαμικά σύμβολα και τεμένη. Εξάλλου, δεν είναι λίγοι οι ερευνητές που υιοθετούν μια κριτική στάση απέναντι στον ρόλο του παρακράτους στις σχέσεις που διαμορφώθηκαν με άλλες μουσουλμανικές εθνότητες στην Τουρκία, όπως οι Αλεβήδες ή οι Κούρδοι.

Η αποκάλυψη του τούρκου στρατηγού αποδεικνύει, πέρα από τις προβοκατόρικες και ανορθόδοξες μεθόδους που ακολουθεί η Άγκυρα έναντι του ελληνικού στοιχείου –ακόμη και σε καιρούς που «ευδοκιμεί» η «ελληνοτουρκική φιλία»– και τον παραπλανητικό ρόλο που έπαιξε και συνεχίζει να παίζει έναντι των μουσουλμάνων της Κύπρου ως δήθεν «προστάτιδα» δύναμη. Συνεπώς, θα πρέπει κανείς να είναι εξαιρετικά προσεκτικός στο συγκεκριμένο θέμα, καθώς τίποτε δεν αποκλείει να επαναληφθούν παρόμοιες προβοκατόρικες ενέργειες σε ελληνικό έδαφος. Γνωστή είναι άλλωστε η παρουσία και η δράση των ακροδεξιών τουρκικών στοιχείων στην ελληνική Θράκη. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες ώστε να καταστεί σαφές στη διεθνή κοινότητα ότι η Τουρκία είναι δύναμη κατοχής στη Μεγαλόνησο και φέρει την αποκλειστική ευθύνη για την υπονόμευση της διεθνούς υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας και τα δεινά που υπέστησαν οι πολίτες της, είτε είναι Έλληνες είτε μουσουλμάνοι. Έτσι ίσως να αρχίσει να αναστρέφεται και το δυσμενές και καταπιεστικό κλίμα το οποίο έχει δημιουργηθεί εις βάρος μας στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται υπό την «αιγίδα» του ΟΗΕ.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 26/9/2010

Για περισσότερα...

Κύπρος: Το περιουσιακό και οι νεοοθωμανικές κουτοπονηριές

(Η Λήδα και ο κύκνος - Παλαίπαφος Κύπρου)

Ακραίες προτάσεις για το περιουσιακό κατέθεσε η τουρκοκυπριακή ηγεσία κατά τις πρόσφατες συνομιλίες. Οι εν λόγω προτάσεις προσβλέπουν στην πολλαπλή ενίσχυση της τουρκικής παρουσίας στη Μεγαλόνησο.

Στις αρχές του τρέχοντος μηνός πραγματοποιήθηκε συνάντηση στα πλαίσια των συνομιλιών που διεξάγονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, μεταξύ του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Δ. Χριστόφια και του τουρκοκύπριου ηγέτη Ντερβίς Έρογλου. Η τουρκοκυπριακή πλευρά βρήκε την ευκαιρία να αναπτύξει τις προτάσεις της για τη «διευθέτηση» του ακανθώδους ζητήματος του περιουσιακού.

Σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο, η Άγκυρα έχει θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ένα νέο πακέτο προτάσεων, επιχειρώντας να εγκαταλείψει τη γενική αρχή περί των «ανταλλαγών και των αποζημιώσεων» στο περιουσιακό. Η ημερήσια «Χουριέτ», το γνωστό για τις ανθελληνικές του θέσεις φύλλο, αναφέρει ότι η τουρκική πλευρά έχει επεξεργαστεί σχέδιο που θα «επιλύει το ζήτημα των περιουσιακών δικαιωμάτων των Ελληνοκυπρίων, λαμβάνοντας υπόψη τα ανθρώπινα δικαιώματα». Αναλυτικότερα, η πρόταση συνίσταται στη δημιουργία ενός «συνεταιρισμού διαχείρισης ακινήτων», στον οποίο Έλληνες και Τούρκοι θα συμμετέχουν επί ίσοις όροις (50-50).

Το πολυσέλιδο σχέδιο για τη δημιουργία του συνεταιρισμού φαίνεται να το έχει επεξεργαστεί το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς της Τουρκίας και του «ψευδοκράτους». Μετά από πολύμηνη προετοιμασία το σχέδιο συζητήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο (Τσάνκαγια), παρουσία του Προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ, του υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και του αναπληρωτή πρωθυπουργού Τζεμίλ Τσιτσέκ στα μέσα του Ιουλίου. Κατόπιν κατατέθηκε αυτούσιο στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων από τον Ντερβίς Έρογλου, στη συνάντηση που είχε με τον κύπριο Πρόεδρο στις 6 Σεπτεμβρίου, ημερομηνία που συμπίπτει με την 55η επέτειο του πογκρόμ του 1995, που είχε στόχο την ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης και την περιουσία της!

Σύμφωνα με το σχέδιο, τα κέρδη για τους Τουρκοκύπριους και τους εποίκους θα είναι πολλαπλά. Κι αυτό γιατί βραχυπρόθεσμα δεν προβλέπεται επιστροφή των περιουσιών στους Ελληνοκύπριους και κυρίως σε περιοχές όπου το ελληνικό στοιχείο διέθετε πάνω από το 95% της γης. Δηλαδή, οι Τούρκοι που κατέχουν ελληνικές περιουσίες στα κατεχόμενα θα συνεχίσουν να τις κατέχουν όπως και πριν! Και ο αριθμός των Ελλήνων που θα επιστρέψουν στα κατεχόμενα δεν θα ξεπερνάει το 15% των Τουρκοκυπρίων και των εποίκων! Οι Ελληνοκύπριοι, όμως, υποστηρίζει το δημοσίευμα, θα βγουν κερδισμένοι μεσοπρόθεσμα! Κι αυτό θα γίνει, λένε οι Τούρκοι, χάρη στον «συνεταιρισμό διαχείρισης ακινήτων», που θα αξιοποιήσει τόσο τις περιουσίες των Τουρκοκυπρίων που παρέμειναν στην ελεύθερη Κύπρο όσο και τις ανεκμετάλλευτες ελληνικές περιουσίες στα κατεχόμενα εδάφη, όπως εκείνα της πόλης της Αμμοχώστου! Στην περίπτωση που η Λευκωσία δεχτεί τις προτάσεις περί «συνεταιρισμού», η Άγκυρα ευελπιστεί ότι έτσι θα απομακρυνθεί ο κίνδυνος αποζημιώσεων που ξεπερνούν τα 30 εκατ. δολάρια. Στην πράξη, θα ενισχυθεί η θέση της Άγκυρας, καθώς θα απαλλαγεί από οποιαδήποτε οικονομική υποχρέωση προς τους έλληνες πρόσφυγες. Ούτε η Άγκυρα ούτε, πολύ περισσότερο, το «ψευδοκράτος» είναι σε θέση να καταβάλουν τις αποζημιώσεις που θα προκύψουν από την ανταλλαγή περιουσιών που επιζητούν οι Τούρκοι επί χρόνια. Θα ενισχυθεί ακόμη η πολιτική και διπλωματική θέση της Άγκυρας, μια και μέσω του εν λόγω σχεδίου αυτή θα έχει πετύχει να επιβάλει τελικά τους όρους του Σχεδίου Ανάν στο περιουσιακό. Όχι μόνο δεν θα καταβάλει δηλαδή αποζημιώσεις, αλλά θα έχει δικαίωμα λόγου στις περιουσίες των Ελλήνων σε ολόκληρη τη Μεγαλόνησο!

Δεν είναι μυστικό ότι η τουρκική πλευρά αυξάνει τις πιέσεις και τις απαιτήσεις της για έναν εφ' όλης της ύλης διακανονισμό στο Κυπριακό. Μια τέτοια διευθέτηση για την Άγκυρα πρέπει, ιδανικά, να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατό. Ως και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών φαίνεται να έχει επιστρατευθεί, απειλώντας ότι αν δεν σημειωθεί «πρόοδος», θα κηρύξει το Κυπριακό «ανεπίλυτο» ζήτημα! Η βιασύνη της Άγκυρας οφείλεται σε πολλούς λόγους. Κατ' αρχάς η νεοοθωμανική ηγεσία συνειδητοποίησε ότι το Κυπριακό αποτελεί το μαλακό υπογάστριό της και η διαιώνισή του έχει επιβλαβή αποτελέσματα για τη διεθνή εικόνα που επιθυμεί να προβάλλει ως ανερχόμενη περιφερειακή υπερδύναμη. Επιπλέον, άρχισε να αισθάνεται τις επιπτώσεις από την κλιμάκωση της έντασης και τη ρήξη που προκάλεσε με το Τελ Αβίβ, έναν από τους καθοριστικούς παράγοντες στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τέλος, αντιλαμβάνεται ότι αν δεν συμμορφωθεί με τις συμβατικές υποχρεώσεις που ανέλαβε προς τις Βρυξέλλες για την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η ένταξή της στην ενωμένη Ευρώπη θα συναντήσει πρόσθετες δυσχέρειες.

Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η νεοοθωμανική ηγεσία της Τουρκίας τηρεί μια καθ' όλα συνεπή στάση προς όσα πρεσβεύει, ανεξάρτητα από αυτά που διακηρύττει σε κοσμικές εκδηλώσεις, εθιμοτυπικές συναντήσεις, συνεστιάσεις σε τουριστικά θέρετρα, αθλητικούς αγώνες κ.λπ. Εμείς που έχουμε βιώσει τις καταστροφικές συνέπειες της παραχώρησης των περιουσιών του μικρασιατικού ελληνισμού με αντάλλαγμα μόνο υποσχέσεις, που κλείσαμε τα μάτια στις λεηλασίες των ελληνικών περιουσιών στην Κωνσταντινούπολη, που αδρανήσαμε στην εισβολή και κατοχή της Κύπρου, ας επαναλάβουμε το βροντερό «ΟΧΙ» του 2004 -για την αποφυγή κάθε παρεξήγησης- κι ας αρνηθούμε την άμεση ή έμμεση συγκυριαρχία στη Μεγαλόνησο.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

Το Παρόν της Κυριακής - 19/09/2010

Για περισσότερα...

Δημοψήφισμα στην Τουρκία: Από το σύνταγμα των στρατηγών στο σύνταγμα των ισλαμιστών;

(Δημοψήφισμααα..., Σκίτσο του Ερτζάν Ακγιόλ, Μιλιέτ 9/9/2010)

Μια καθοριστικής σημασίας απόφαση καλείτε να λάβει ο τουρκικός λαός στο δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, το πακέτο συνταγματικής αναθεώρησης που προωθεί η ισλαμική κυβέρνηση, φαίνεται να έχει σημαντικές αδυναμίες.

Στις 12 Σεπτεμβρίου ο τουρκικός λαός έχει κληθεί να αποφασίσει για την αναθεώρηση μέρους του ισχύοντος συντάγματος, το οποίο αποτελεί προϊόν του στρατιωτικού πραξικοπήματος του 1980. Το δημοψήφισμα που πραγματοποιείται σε μία μέρα εξαιρετικής συμβολικής σημασίας για τη σύγχρονη Τουρκία, την 30η επέτειο της κατάληψης της εξουσίας από τους στρατιωτικούς και την επιβολή ενός άτεγκτου στρατιωτικού καθεστώτος (1980-1983), εγείρει υποψίες και ερωτηματικά για το αν και κατά πόσο το πακέτο αναθεώρησης θα διορθώσει τα κακώς κείμενα ή θα τα επιδεινώσει.

Το δημοψήφισμα που λαμβάνει χώρα στην Τουρκία αυτή την Κυριακή, έχει λάβει έντονο πολιτικό χαρακτήρα, οδηγώντας τους ψηφοφόρους σε πόλωση μεταξύ δύο στρατοπέδων: Του «ναι» και του «όχι». Από τη μία έχουμε τους οπαδούς της αναθεώρησης του στρατιωτικού συντάγματος, οι οποίοι προσεγγίζουν το θέμα από μία αρκετά κοντόφθαλμη και ρεβανσιστική σκοπιά, με αποκλειστικό κίνητρο το γόητρο που θα προέλθει από την αναθεώρηση άρθρων του συντάγματος τα οποία ταυτίστηκαν με το στρατιωτικό καθεστώς. Σε αυτό έχει συμβάλλει τα μέγιστα και το κυβερνόν ισλαμικό κόμμα, καθώς φρόντισε να κινητοποιήσει τον κομματικό μηχανισμό του και να ευαισθητοποιήσει τους ψηφοφόρους του υπέρ της αναθεώρησης. Η ισλαμική κυβέρνηση φαίνεται να εξασφαλίζει ακόμη περιορισμένη υποστήριξη από μερίδα θυμάτων της χούντας του Εβρέν, οι οποίοι έχοντας δεχτεί διωγμούς, βασανιστήρια κ.λπ. αντιλαμβάνονται το δημοψήφισμα ως «δικαίωση» για τα δεινά που υπέστησαν.

Από την άλλη, έχουμε εκείνους που αντιτίθενται στην αναθεώρηση στα πλαίσια του ίδιου πνεύματος αντιπαράθεσης. Το εν λόγω στρατόπεδο τάσσεται υπέρ της διατήρησης των άρθρων του συντάγματος απορρίπτοντας την ιδέα της «αλλαγής». Οι οπαδοί του «όχι», ωστόσο, δεν αποτελούν μία συμπαγής ομάδα και οι λόγοι της αρνητικής στάσης που τηρούν έως και τις παραμονές του δημοψηφίσματος διαφέρουν. Διακρίνουμε κατ’ αρχάς τους οπαδούς της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, και τους γκρίζους λύκους του Κόμματος της Εθνικιστικής Δράσης. Τα δύο αυτά κόμματα είχαν τηρήσει αρνητική στάση και στην ψηφοφορία που διεξήχθη στην εθνοσυνέλευση πριν από λίγους μήνες. Διακρίνουμε επίσης το Κόμμα της Ειρήνης και της Δημοκρατίας. Το κουρδικό κόμμα έχει καλέσει τους ψηφοφόρους του να απέχουν από τη διαδικασία, μολονότι είχε υπερψηφίσει ορισμένα άρθρα στην εθνοσυνέλευση, με το σκεπτικό ότι οποιαδήποτε προσπάθεια αναθεώρησης του τουρκικού συντάγματος πρέπει να επικεντρωθεί κατ’ αρχάς στην επίλυση του κουρδικού ζητήματος, πράγμα που θα εξασφαλίσει ένα δημοκρατικό χαρακτήρα στην αναθεώρηση.

Ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές αντιπαραθέσεις και τα μικροπολιτικά παιχνίδια και πέραν αυτής της φαινομενικά «επιβεβλημένης» αναθεώρησης του Συντάγματος εκφράζονται σοβαρές ανησυχίες για τον δημοκρατικό χαρακτήρα του δημοψηφίσματος αυτού καθεαυτού. Και ο λόγος είναι ότι το πακέτο περιλαμβάνει αρκετά άρθρα που δεν σχετίζονται μεταξύ τους, γεγονός που αντιβαίνει στις αρχές της δημοκρατίας. Η συνολική ψήφισή ή απόρριψή του περιορίζει τις επιλογές των ψηφοφόρων, οι οποίοι ενδέχεται να συμφωνούν με την αναθεώρηση ορισμένων άρθρων, αλλά να διαφωνούν ριζικά με κάποια άλλα. Εξάλλου, εκφράζονται φόβοι ότι η αναθεώρηση των άρθρων που σχετίζονται με τη δικαιοσύνη, θα αποτελέσουν σημαντική παρέμβαση στον χαρακτήρα της νομοθετικής εξουσίας, η οποία ούτος ή άλλος τελεί υπό την επιρροή του κεμαλικού στρατοπέδου. Έτσι οι ισλαμιστές θα κατορθώσουν να «αλώσουν» ακόμη ένα «προπύργιο» των αντιπάλων τους. Στην ουσία, όμως, το κέντρο βάρους του συστήματος κινδυνεύει να μετατοπιστεί από το ένα άκρο στο άλλο.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αναμένεται να είναι αμφίρροπο και θα διεξαχθεί σε κλίμα εκλογικής αναμέτρησης. Μέλλει να δούμε κατά πόσο η εκστρατεία του ισλαμικού κόμματος θα του εξασφαλίσει και την προσδοκώμενη πολιτική νίκη. Σε κάθε περίπτωση είναι γεγονός ότι η Τουρκία θα εξακολουθεί να έχει ανάγκη από ένα δημοκρατικό σύνταγμα την επομένη του δημοψηφίσματος!

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος


Για περισσότερα...

Το ΑΚΡ επιθυμεί Φιλικό Διακανονισμό για αποφυγή νέων διασυρμών στο ΕΔΑΔ

Φιλικό διακανονισμό στις υποθέσεις ελευθερίας της έκφρασης που βαραίνουν την Τουρκία στο ΕΔΑΔ, φαίνεται να επιθυμεί η ισλαμική κυβέρνηση ΑΚΡ. Η απόφαση αυτή προσβλέπει στη βελτίωση της διεθνούς εικόνας της Τουρκίας.

Μετά το «διασυρμό» της Τουρκίας στην υπόθεση του δολοφονηθέντος αρμένιου δημοσιογράφου και ακτιβιστή Χράντ Ντίνκ ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), η ισλαμική κυβέρνηση ΑΚΡ έλαβε την απόφαση να μην καταθέσει «ποτέ ξανά» εκθέσεις υπεράσπισης για υποθέσεις ελευθερίας της έκφρασης που αμαυρώνουν τη διεθνή εικόνα της Τουρκίας. Ο συντάκτης της εν λόγω έκθεσης υπεράσπισης, υπάλληλος του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, είχε χρησιμοποιήσει ατυχείς εκφράσεις στην προσπάθειά του να παραλληλίσει την υπόθεση Ντίνκ με εκείνη ενός ναζί. Το ΕΔΑΔ είχε δικαιώσει τη Γερμανία για την ποινή που είχε επιβάλει στον ναζί εξαιτίας άρθρων του στα οποία υπερασπιζόταν τον εθνικοσοσιαλισμό. Υπενθυμίζεται ότι ο Ντινκ προτού δολοφονηθεί είχε προσφύγει στο ΕΔΑΔ για τις ποινές που του είχε επιβάλει η τουρκική δικαιοσύνη με την κατηγορία της εξύβρισης του τουρκισμού (αρθ. 301 του ΤΠΚ). Η εν λόγω υπόθεση, μετά τη δολοφονία του Ντινκ, είχε ενοποιηθεί με τις προσφυγές της οικογενείας του, οι οποίες εκκρεμούσαν στο ΕΔΑΔ κατά του τουρκικού κράτους.

Για την αποφυγή, λοιπόν, παρόμοιων καταστάσεων στο εξής, η ισλαμική κυβέρνηση αποφάσισε αντί των εκθέσεων υπεράσπισης, σε ανάλογες καταστάσεις να επιδιώκεται φιλικός διακανονισμός. Στη συνάντηση των αρμοδίων υπουργών που έλαβε χώρα την περασμένη εβδομάδα στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, οι τρεις υπουργοί, Α. Νταβούτογλου (Εξωτερικών), Σαντουλάχ Εργκίν (Δικαιοσύνης) και Μπεσίρ Αταλάϊ (Εσωτερικών), πρότειναν στον πρωθυπουργό, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τα εξής: α) Την προσφυγή σε φιλικό διακανονισμό δίχως την κατάθεση έκθεσης υπεράσπισης στις υποθέσεις που το κράτος κατηγορείται για παραβίαση της ελευθερίας της σκέψης, και β) την αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της Επιτροπής Φιλικών Διακανονισμών και εξουσιοδότησής της με ουσιαστικές αρμοδιότητες. Ο ισλαμιστής πρωθυπουργός σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο ενέκρινε τις προτάσεις των υπουργών και στο εξής αναμένεται να καθιερωθεί η προσφυγή στο διακανονισμό αντί της έκθεσης υπεράσπισης στο ΕΔΑΔ, που θα είναι ο κανόνας, εκτός και εάν ο ίδιος ο πρωθυπουργός αποφασίσει το αντίθετο, περίπτωση που θα συνιστά την εξαίρεση στον κανόνα.

Η Επιτροπή Φιλικού Διακανονισμού αποτελεί ένα άτυπο διυπουργικό όργανο επιφορτισμένο με την επικοινωνία μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών, Δικαιοσύνης, Εσωτερικών και Οικονομικών. Έως σήμερα το εν λόγω όργανο λειτουργούσε με αρκετά αργούς ρυθμούς καθώς η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των τεσσάρων υπουργείων δεν ήταν πάντα δεδομένη.

Με την ενίσχυση του ρόλου της Επιτροπής το ζητούμενο φαίνεται να είναι η απαλλαγή του υπουργείου Εξωτερικών – και του υπουργού Εξωτερικών προσωπικά – από το πολιτικό βάρος παρόμοιων ατιμωτικών καταστάσεων που εκθέτουν την εικόνα της χώρας διεθνώς. Έτσι οι αρμόδιοι υπουργοί προσέφυγαν στη λύση της μεταφοράς του προβλήματος στην επιτροπή, ενώ αυτά θεωρητικά παραμένουν συνυπεύθυνα. Μία από τις απόψεις που εκφράστηκαν είναι ότι η ισλαμική κυβέρνηση δεν επιθυμεί πια να υπερασπίζεται τα κακώς κείμενα του κρατικού μηχανισμού για τα οποία δεν φέρει η ίδια ευθύνη, αλλά το κεμαλικό κατεστημένο, επιχείρημα που συνδέεται άμεσα και με την επικαιρότητα στη γείτονα.

Η απόφαση της απευθείας προσφυγής στην Επιτροπή, η οποία θα επεξεργάζεται προτάσεις για τον φιλικό διακανονισμό και το ύψος των αποζημιώσεων, προκαλεί εκ πρώτης όψεως θετικές εντυπώσεις. Ωστόσο, η υπόθεση του διακανονισμού είναι αφ’ εαυτού της μία περίπλοκη και ιδιαιτέρως χρονοβόρα υπόθεση. Και τι μέλλει γενέσθαι στις περιπτώσεις εκείνες που ο ενάγων αρνείται να υποχωρήσει και να διαπραγματευτεί, όπως τυχαίνει να συμβαίνει με την περίπτωση της οικογένειας Ντινκ, η οποία απέρριψε το ενδεχόμενο φιλικού διακανονισμού; Εξάλλου, θα πρέπει να αναρωτηθεί κανείς πώς ένα κράτος σαν την Τουρκία θα «πάψει» πια να υπερασπίζεται τις αποφάσεις της εσωτερικής έννομης τάξης της; Και από πότε η Άγκυρα άρχισε να «παραδέχεται» τα αδικήματα που έχει πράξει εναντίον των ανυπεράσπιστων πολιτών της; Ακόμη και ο πιο αφελής παρατηρητής αντιλαμβάνεται αμέσως ότι κάτι πονηρό πρέπει να συμβαίνει με την εν λόγω απόφαση. Και η απάντηση είναι πολύ απλή. Η Τουρκία κατέχει τη δεύτερη θέση (έπεται της Ρωσίας) στις χώρες που εκκρεμούν εναντίον τους υποθέσεις στην ΕΔΑΔ! Και το μεγαλύτερο μέρος αυτών αφορά την ελευθερία της έκφρασης! Πράγμα που πάει να πει ότι ο πολύς κύριος Νταβούτογλου θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει πολλές παρόμοιες καταστάσεις ακόμη, κάτι που φυσικά απεύχεται και επιδιώκει ν αποφύγει πάσα θυσία.

Οι απέλπιδες προσπάθειας της ισλαμικής κυβέρνησης να αλλάξει τη διεθνή εικόνα της δεν θα τελεσφορήσουν εάν δεν αλλάξει κατ’ αρχάς νοοτροπία η ίδια. Ακόμη και η συνταγματική αναθεώρηση για την οποία έγινε πολύς λόγος και οι τούρκοι πολίτες θα προσέλθουν στις κάλπες σε λίγες ημέρες, κρύβει παγίδες και λειτουργεί προς την αντίθετη κατεύθυνση με εκείνη της απόδοσης γρήγορης και αμερόληπτης δικαιοσύνης. Συγκεκριμένα το δικαίωμα στην ατομική προσφυγή στο Συνταγματικό Δικαστήριο, ένα όργανο που αποφαίνεται κατεξοχήν με αργούς ρυθμούς και πολιτικά κριτήρια, δεν μπορεί να αποτελεί παρά ακόμη ένα μεγάλο εμπόδιο που θα πρέπει να αντιμετωπίσει ο πολίτης προτού καταφέρει να απευθυνθεί στο ΕΔΑΔ!

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος


Για περισσότερα...